1st Sunday of Advent (C)

Jer 33:14-16; 1 Thes 3:12-4:2; Lk 21:25-28, 34-36

Today we enter into the season of Advent, the first season of the “Liturgical Calendar” of the Church. It is quite ironic that on the first day of the Church Calendar, the gospel talks about the end of the world. In opening a new liturgical year, the Church immediately gives us an idea of what is going to happen at the end of time. Perhaps, this is her way of setting our sights on our goal so that we can put our priorities right within the year.

The Advent season comprises of four weeks, an opportunity given to us by the Church to reflect on the “comings” of Christ into our lives. The Lord would come to us in three different ways and we are called to prepare ourselves at all times to meet him.

First, we prepare to celebrate the birth anniversary of the Lord's birth this coming Christmas. We recall that great event during which the “Word became flesh” and try to understand the messages attached to it.

Second, we need to be consistently vigilant for Christ' second coming at the end of time when he will come down from heaven full of glory and power. This is what the gospel today portrays. The end of time is something that would easily terrify us. Nonetheless, the gospel assures us that the final day is our victory and, therefore, should not frighten us. Rather, it should inspire us to bring back moral order into our life in preparation for the day of judgment.

And third, we keep ourselves ready to receive Christ everyday of our life. Jesus dwells in our hearts every time we do good for God and for others. In our day-to-day prayers, let us invite the Lord to enter into our hearts, homes and communities. Through our daily acts of mercy and love, we make ourselves confident to meet Christ face to face.

The first coming of Christ was surrounded with mystery. The Son of God was conceived in the womb of a simple and lowly woman and was born in a manger. He was visited by poor shepherds and was adored by three wise men. Many in Israel did not expect the Messiah to come in such time and manner. Thus, God caught them off-guard and unprepared.

Most likely, the second coming of Christ would also be very mysterious. It would come like a thief in the night. And if we are not vigilant, God will also find us not ready, just like the people of Israel during the first Christmas. What are we to do then? The gospel advices: “Beware that your hearts do not become drowsy from carousing and drunkenness and the anxieties of daily life, and that day catches you like a trap.” Hence, this is the first call of Advent: Prepare yourself for the Lord's coming by following the right path, leaving sin behind, and increasing love for one another.

The prayer of Saint Paul in the second reading is appropriate: 'May the Lord make you increase and abound in love for one another and for all, just as we have for you, so as to strengthen your hearts, to be blameless in holiness before our God and Father, at the coming of our Lord Jesus with all his holy ones.”

Ika-1 nga Domingo sa Adbyento (C)

Jer 33:14-16; 1 Thes 3:12-4:2; Lk 21:25-28, 34-36

Karong Domingoha misulod kita sa panahon sa Adbiento, ang unang panahon sa “liturhikanhong kalendaryo” sa Simbahan. Tingali makapangutana kita ngano nga niining pinakaunang adlaw sa liturhikanhong kalendaryo ang ebanghelyo naghisgot man sa katapusang panahon. Sa pag-abli og bag-ong liturhikanhong tuig gihatagan kita sa Simbahan og ideya kon unsa ang anaa sa kaulahian, o kon unsa ang nagpaabot kanato sa katapusan. Usa kini ka pamaagi sa Simbahan aron nga mapunting ang atong hunahuna ug kasingkasing sa umaabot nga pakig-atubang sa Ginoo ug aron nga ang atong mga prioridad sa kinabuhi mapahiluna inubanan nianang maong kamatuoran.

Ang Adbyento gimugna sa upat ka semana, kahigayonan nga gihatag kanato sa Simbahan aron makapamalandong sa “mga pag-abot” ni Kristo sa atong kinabuhi. Kita gitudloan nga adunay tulo ka klase nga pag-abot ni Kristo:

Una, mangandam kita sa pag-abot sa kasumaran sa pagpakatawo ni Kristo karong pasko. Handumon nato pagbalik ang pinakadakong hitabo diin ang “Pulong Nahimong Tawo” ug sabton ang mga mensahe nga nag-uban sa maong misteryo.

Ikaduha, ato usab nga pangandaman ang pag-abot ni Kristo sa katapusan sa panahon, kanus-a siya munaog gikan sa langit nga puno sa himaya ug gahom. Mao kini ang gihulagway sa ebanghelyo karong adlawa. Ang katapusan sa panahon dili angay nga makalisang sa mga sumusunod ni Kristo tungod kay kini ang adlaw sa atong kadaogan. Hinoon, kini angay nga magdasig kanato sa pagpahiluna sa atong kinabuhi agi og pagpangandam sa adlaw sa paghukom.

Ug ikatulo, kita gidapit nga mag-andam kanunay sa pagdawat ni Kristo sa atong kinabuhi diha sa matag adlaw. Si Jesus mahimugso diha sa atong kasingkasing sa matag hihayon nga kita magbuhat og maayo para sa Dios ug sa isigkatawo. Sa atong pag-ampo matag adlaw, atong dapiton ang Ginoo sa pagsulod sa atong kasingkasing, sa atong panimalay, ug sa atong katilingban. Pinaagi sa atong inadlaw-adlaw nga buhat sa kalooy ug gugma, kita mamahimong andam sa pag-atubang ni Jesus sa panahon sa paghukom.

Ang unang pag-abot ni Kristo misteryoso kaayo. Ang Anak sa Dios nagpakatawo didto sa pasungan, nahimugso sa usa ka yano nga inahan, giduaw sa mga magbalantay sa karnero, ug gisimba sa tulo ka mga makinaadmanong tawo. Kadaghanan sa Israel wala magdahum nga ang Mesiyas moabot sa ilang kinabuhi sa maong panahon ug sa ingon nga paagi. Ug tungod niini, naabtan sila sa Dios nga wala makabantay ug dili andam.

Labing siguro, ang pag-abot ni Jesus sa katapusan sa panahon ubanan gihapon sa dakong misteryo. Kon dili kita magmabinantayon, maabtan kita sa Dios nga dili andam, sama sa katawhan sa Israel niadtong unang pasko. Nan, unsa may angay natong buhaton? Kini ang pahimangno sa ebanghelyo: “Pag-amping nga dili kamo mapuno sa mga bisyo, paghuboghubog ug kalibutanong kailibgon aron nga andam kamo sa maong adlaw.” Mao kini ang unang tawag sa panahon sa Adbyento: Andama ang kaugalingon sa pag-abot sa Ginoo pinaagi sa pagtil-id sa kinabuhi, pagbiya sa sala, ug sa pagpalambo sa gugma sa usag-usa.

Ang pag-ampo ni San Pablo diha sa ikaduhang pagbasa bililhon kaayo niining panahona: “Dugangan unta sa Ginoo ang inyong gugma sa usag-usa ug sa tanang tawo, sama sa among paghigugma kaninyo. Lig-onon unta niya ang inyong kaugalingon. Sa ingon, mabalaan mo ug mawalay buling sa sala atubangan sa Dios Amahan.”

Kristo nga Hari (B)

Daniel 7:13-14; Pagpadayag 1:5-8; Juan 18:33-37

Sa usa ka marriage encounter seminar, gusto nga sutaon sa pari kon kinsang tingog ang matuman diha sa pamilya sa mga partisepante. Iya silang giingnan, “Kadtong mga bana nga maoy hari sa panimalay, palihog ari mo lingkod sa tuo nga dapit. Kadtong mga 'ander ni misis', palihog lingkod sa wala nga dapit.”

Pwerteng kurata sa pari kay halos tanang mga bana didto man nanglingkod sa wala nga dapit ug usa lang gyud ka buok ang milingkod sa tuo. Nagpasabot ba kini nga usa lang sa gatosan ka bana ang tinuod nga hari sa panimalay?

Ug gipanguta sa pari ang nag-inusara nga bana, “Unsa may imong sekreto brod nga naghari man gyud ka sa imong pamilya?”

“Hari?” daw nahibulong ang lalaki. “Ambot lang padre. Basta nia ko dinhi naglingkod sa tuo kay mao ni pagbuot sa akong asawa.”

Kon makadungog ta sa pulong nga hari, ato dayong mahunahuna ang usa ka tawo nga isog o gamhanan. Ang hari mao ang tawo nga maoy mopatigbabaw o modaog. Kinsa man ang hari sa boxing? Si Manny Pacquiao. Kinsa man ang hari sa pop music? Si Michael Jackson. Kinsa man ang hari sa negosyo sa Pilipinas? Si Henry Sy. Kinsa man ang hari sa kalsada sa Cagayan de Oro? Ang mga driver sa jeep de pasahero.

Apan, sa atong pagpasidungog ni Kristo nga Hari, wala kita maghunahuna og Dios nga maisog o gamhanan. Wala usab kita maghunahuna og Dios nga maoy magpatigbabaw o magbuot sa tanan. Wala usab kita maghunahuna og Dios nga magpaserbisyo sa mga tawo. Lahi siya nga pagkahari tungod kay siya ang mag-alagad sa iyang katawhan, tungod kay gusto siya magpatigbabaw sa kamatuoran, hustisya ug kaangayan, ug tungod kay mahimo niya kalimtan ang iyang kaugalingon para sa kaayohan sa uban.

Sa pagpangutana ni Pilato kang Jesus, “Ikaw ba ang hari sa mga Hudeyo?”, siya mitubag, “Ang akong gingharian wala dinhi sa kalibutan.” Sa iyang pag-ingon niini, gipasabot ni Jesus kang Pilato nga ang iyang pagkahari dili kalibutanon. Dili siya sama ni Caesar, ang hari nga gisilbihan ni Pilato nga igo lamang magmando ug magpaserbisyo. Ang pagkahari ni Kristo lahi tungod kay kini inubanan sa dakong gugma, kamaalagaron, paghatag sa kaugalingon ug pagsakripisyo.

Sa Daang Kasabotan, ang tawhanong hari maoy giisip sa mga hudeyo nga representante sa Ginoo. Mag-alagad siya sa Dios ug mag-atiman sa Iyang katawhan. Ang usa ka hari maningkamot sa pagsabot sa kabubut-on sa Dios ug magpatuman niini sa katawhan. Ipaniguro niya nga ang katawhan mabuhi nga malipayon ug malinawon, layo sa katalagman ug kasakitan. Pinaagi kaniya, mabati sa mga tawo nga sila gipangga ug gipanalipdan sa Ginoo.

Atong makita diha sa Balaang Kasulatan nga kon ang usa ka hari mahimong daotan o mag-abuso sa iyang gahum, ang katawhan mosangpit dayon sa Ginoo ug mangandoy nga Siya na lang ang mahimo nilang Hari. Diha sa unang pagbasa, si propeta Daniel nanagna sa pag-abot sa usa ka tinuod nga Hari, nga munaog gikan sa langit aron maghari sa tibuok kalibutan hangtod sa kahangturan. Kining maong panagna nahatagan og katumanan diha ni Jesus. Siya mao ang gipadala sa Ginoo aron maghari pinaagi sa pag-alima sa Iyang katawhan. Matud pa ni San Pablo sa ikaduhang pagbasa, “Si Jesus mao ang hari sa tanang hari, nga nahigugma ug nagluwas kanato gikan sa sala pinaagi sa pag-ula sa iyang dugo.”

Bililhon kaayo kanatong mga Pilipino karon kining atong pagsabot sa pagkahari ni Kristo. Nagsugod na kita karon sa pagtimbangtimbang kon kinsa ang atong pilion nga mangulo sa atong nasud, sa atong mga probinsya, mga distrito, mga dakbayan ug mga lalawigan. Ang Simbahang Katoliko maggiya kaninyo sa pagpili og maayong mga pangulo, apan dili kini magbuot kaninyo kon kinsa ang pilion. Hinaot lamang unta nga makamao kita magpili og mga tawo nga maghari kanato pinaagi sa matinud-anong pag-alagad. Dili unta kita makapili og mga tawo nga walay kahadlok sa Dios, mga kurakot, mga kawatan, mga walay pagtahod sa kinabuhi, ug mga mapahimuslanon. Dili unta nato ibaligya ang atong boto, ang atong katungod, ug ang kaugmaon sa atong mga anak.

Mag-ampo kita ngadto sa Kristo nga Hari aron lamdagan ug giyahan niya kita sa kanunay.

Christ the King (B)

Dn 7:13-14; Rev 1:5-8; Jn 18:33b-37

Today, the last Sunday of the Liturgical Calendar, the Church commemorates the solemnity of Christ the King. This is appropriate because the Church would like to show that at the end of time, Christ will be proclaimed, once and for all, as King of kings and Lord of lords. In the first reading, the prophet Daniel envisions the “Son of Man” coming down from heaven to receive dominion, glory and kingship (Dn 7:13-14).

We proclaim boldly Jesus as our King, but a King with a difference. In the gospel, Pilate asks Jesus, “Are you the King of the Jews?” And the Lord replies, “Yes, but my kingdom is not of this world.” In a way, Jesus clarified to Pilate that his kingdom is unlike the kingdom of Caesar. The kingdom of this world would depend on military force, political power and economic superiority. Jesus’ kingdom is founded on the virtues of love, faith, and hope; and is nourished with values such as truth, humility, self-giving and mutual understanding. The kingdom of this world would seek to increase its wealth, extend its boundaries and expand its influence. Jesus’ kingdom promotes peace where there is aggression, freedom where there is subjugation, justice where there is exploitation, and forgiveness where there is transgression.

The second reading says that Jesus our Lord, “the ruler of the kings of the earth . . . loves us and freed us from our sins by his blood” (Rev 1:5). Jesus’ kingship primarily was about self-denial and self-giving, not control and domination. In his ministerial life, Jesus showed that he was more concerned with making his disciples kings than with ruling them. The author of Revelation says, he has “made us to be a kingdom, priests serving his God and Father, to him be glory and dominion forever and ever” (1:6).

When his disciples were arguing who among them is the greatest, Jesus reproached them, saying: “You know that the rulers of the Gentiles lord it over them, and their great ones are tyrants over them. It will not be so among you; but whoever wishes to be great among you must be your servant, and whoever wishes to be first among you must be your slave” (Mt 20:25-27). This was a hard pill to take for the disciples because they had a different idea of kingship and authority. However, it did not take them that long to understand because they had seen with their own eyes how their Lord and Master practiced servanthood every day of his life. After he washed the feet of his disciples, Jesus said to them: “If I, your Lord and Teacher, have washed your feet, you also ought to wash one another’s feet. For I have set you an example, that you also should do as I have done to you” (Jn 13:14-15).

As we celebrate the feast of Christ the King, it would be good for us to consider seriously the Lord’s commission to all his disciples. If we accept Jesus as our King, we must heed his call. Let us serve one another just as Jesus served each one of his disciples. The world today does not need a great king to save it from poverty and misery. It only needs every Christian to exercise the kingship that he or she shares with Christ in baptism.

In ancient times, a King had a boulder placed on a roadway. Then he hid himself and watched to see if anyone would remove the huge rock. Some of the King's wealthiest merchants and courtiers came by and simply walked around it. Many loudly blamed the King for not keeping the roads clear, but none did anything about getting the stone out of the way.

Then a peasant came along carrying a load of vegetables. Upon approaching the boulder, the peasant laid down his burden and tried to move the stone to the side of the road. After much pushing and straining, he finally succeeded. After the peasant picked up his load of vegetables, he noticed a purse lying in the road where the boulder had been. The purse contained many gold coins and a note from the King indicating that the gold was for the person who removed the boulder from the roadway.

(The story is from an unknown author)

33rd Sunday in Ordinary Time (B)

Dan 12:1-3; Heb 10:11-14, 18; Mk 13:24-32

Today’s liturgy is anticipating the culmination of the Liturgical Year, which will happen next Sunday. The readings invite us to reflect deeply on the end of time, which is going to be the Second Coming of the Lord and the great Day of Judgment.

The Jews of olden times believed that the coming of the kingdom of God would be a cataclysmic event. The Book of Daniel says that “there is going to be a time of great distress, unparalleled since nations first came into existence” (12:1). In Mark’s gospel, Jesus describes a common understanding: “In those days, after that time of distress, the sun will be darkened, the moon will lose its brightness, the stars will come falling from heaven and the powers in the heavens will be shaken” (13:24-25). Today, these words would cause a lot of anxiety to people and would invite horrifying predictions from doomsayers. Such feelings and attitudes, however, should not be ours as faithful believers.

The Second Coming of Christ is part of our prayer in every Eucharistic celebration. When we say the Creed we proclaim that Christ “will come again to judge the living and the dead.” In the Eucharistic Prayer we also declare that Christ has died, has risen, and will come again. Importantly, after the Lord’s Prayer, we ask God to “deliver us from every evil” and to “protect us from all anxiety as we wait in joyful hope for the coming of our Savior, Jesus Christ.” Instead of being fearful, we, Christians must look forward to the Second Coming of our Lord because it is going to be the day of our deliverance, when pain, suffering and death would no longer be ours.

God keeps the appointed time of Judgment secret: “Nobody knows it, neither the angels of heaven, nor the Son; no one but the Father” (Mk 13:32). It is not God’s intention to be sadistic by keeping us ignorant of the appointed time of his Son’s return. On the contrary, it is God’s way of encouraging us to remain faithful to his commandments in the light of the Day of Reckoning. Ordinarily, we would like to dilly-dally ourselves when the deadline of our work is still far. We tend to relax and live irresponsibly thinking that we have plenty of time to fulfill our tasks. More often than not, we end up in life with so many unfinished businesses. The unexpectedness of the Lord’s coming should, therefore, challenge us to live our life always with one eye fixed on heaven.

An old pastor was enjoying a big glass of beer when his parish vicar teased him by asking: “Father, what would you do if you are told by an angel of death that within a few hours you are going to die?”

The holy priest replied calmly: “Nothing, my son. I would only try to finish my beer.”

What about us? Are we ready to face the Lord at the Day of Judgment or at the moment of our death? Surely, if the angel of death would tell us that we only have little time left, we all will rush to the Church and pray, seek for forgiveness, reach out to our enemies and extend a reconciling hand. But why do we have to wait for the finish-line to do the good? An important lesson that we learned as little children is not to wait for tomorrow what we can do for today. So, let us love God and one another now, not later.

Saint John of the Cross once said: “In the twilight of life, God will not judge us on our earthly possessions and human successes, but on how well we have loved.” An unknown author suggested that at the Day of Judgment,

God won’t ask the square footage of your house. He will ask how many people you helped who didn’t have a house.

God won’t ask how many fancy clothes you had in your closet. He will ask how many of those clothes you gave away to those who didn’t have any.

God won’t ask what your highest salary was. He will ask if you trampled over any people to obtain that salary.

God won’t ask how many promotions you received. He will ask what you did to promote others.

God won’t ask how many friends you had. He will ask how many people you were a friend to.

Ika-33 nga Domingo sa Ordinaryong Panahon (B)

Dan 12:1-3; Heb 10:11-14, 18; Mk 13:24-32

Nakahukom ang Ginoo nga tapuson na ang kalibutan human sa 3 ka adlaw. Busa gipatawag niya ang mga pangulo sa tanang nasud sa usa ka panagtapok aron mandoan sa pagpahibalo sa ilang katawhan mahitungod sa katapusan sa kalibutan. Sa pagpanguli sa mga pangulo, tagsatagsa nilang gipahibalo ang ilang katawhan:

Pope Benedict: “Katawhan sa Dios, aduna akoy daotan ug maayo nga balita. Ang daotang balita mao nga matapos na ang kalibutan human sa 3 ka adlaw; ang maayong balita mao nga makab-ot na nato ang kaluwasan nga atong gipangandoy.”

Obama: “Maisog nga katawhan sa Amerika, aduna akoy daotan ug maayo nga balita. Ang daotang balita mao nga matapos na ang kalibutan human sa 3 ka adlaw; ang maayong balita mao nga dili na kita maproblema sa kahimtang sa Iraq ug Afghanistan.”

Arroyo: “Mahal kong nasud nga Pilipinhon, aduna akoy daotan ug maayo nga balita. Ang daotang balita mao nga matapos na ang kalibutan human sa 3 ka adlaw; ang maayo nga balita mao nga maimpas na ang tanan natong utang.”

Unsa kahay atong bation kon makadungog kita nga matapos na ang kalibutan human sa 3 ka adlaw? Isipon kaha nato kini nga daotang balita o maayong balita? Kasagarang mga tawo motoo nga ang kalibutan aduna gayuy katapusan. Ug daghan kanato, mobati og kahadlok kon makadungog og mga panagna mahitungod niini. Pila na ba ka panagna mahitungod sa katapusan sa kalibutan ang atong nadungog sukad pa sa atong pagkabata?

Ang Balaang Kasulatan aduna usay mga panagna mahitungod sa katapusan sa panahon. Gitawag kini nato og “Apocalyptic Writings”, mga sinulat nga nagpadayag sa mga misteryosong kamatuoran mahitungod sa Ginoo, sa dagan sa kinabuhi sa tawo, ug sa katapusan sa kalibutan. Kabahin aning “Apocalyptic Writings” mao ang unang pagbasa nga gikan sa sulat ni propeta Daniel ug ang ebanghelyo sumala ni San Marcos nga atong nadungog karong adlawa. Si Daniel nagkanayon nga muabot “ang panahon sa labihan kadakong kasakit nga wala pa gayod masinati hangtod karon”. Ug diha sa ebanghelyo, si Jesus mipasabot nga “human sa makalilisang nga panahon, modulom ang adlaw, ang bulan dili na modan-ag, ang mga bitoon mangatagak gikan sa kawanangan, ug matay-og ang tibuok kalibutan.”

Unsa man ang katuyoan aning “Apocalyptic Writings”? Kon atong basahon sa iyang kinatibuk-an, atong masabtan nga kini gisulat dili aron sa pagpanghadlok sa mga tawo kon dili aron sa paghatag og dakong paglaum sa tanang mga magtotoo. Pananglitan, si propeta Daniel nag-ingon nga sa pag-abot sa panahon, “Ang nakabaton og kaalam mosidlak sama sa dan-ag sa kalangitan ug ang nagtudlo og kaangayan sa katawhan mosidlak sama sa kabitoonan hangtod sa kahangturan”. Nga sa ato pa, ang katapusan sa kalibutan mao unya ang adlaw sa kadaogan sa mga matarong. Mao usab kini ang tema sa ebanghelyo: “Makita sa katawhan ang Anak sa Tawo nga moabot diha sa panganod uban sa dakong gahom ug himaya. Ipadala niya ang mga anghel aron pagtigum sa piniling katawhan . . .”

Ang paglaum, dili ang kahadlok, maoy angay nga maghari kanatong mga magtotoo diha sa atong pagpaabot sa Ikaduhang Pagbalik sa Ginoo. Diha sa Santos nga Misa, mag-ampo kita diha sa pag-ingon: “Mangayo kami kanimo, Ginoo, nga imo kaming luwason sa tanang daotan. Hatagi kami sa kalinaw niining panahona aron tinabangan sa imong kalooy mahalikay kami sa tanang kadaot diha sa among mahinangpon nga pagpaabot sa pagbalik sa imong anak nga si Jesu-Cristo among manunubos.” Imbis nga malisang, kitang mga Kristiyano angay nga magmahinangpon sa pag-abot sa katapusan sa kalibutan tungod kay kini mao ang adlaw sa pagbalik ni Jesus, ang adlaw sa atong kaluwasan, kanus-a matapos ang tanang kasakit ug kamatayon.

Gawas sa Dios Amahan, walay laing nasayod sa adlaw o takna sa katapusan sa kalibutan. Tingali mao kini ang pamaagi sa Dios sa pagsukod unsa gayod kita kamatinud-anon ug kamaunongon Kaniya. Kasagaran kanato dili motrabaho sa gimbuhaton kon layo pa ang “deadline” nga adlaw. Aduna kitay kinaiya nga mag-relax una ug magpabagdoybagdoy tungod kay maghunahuna kita nga aduna pay igo nga panahon. Ug tungod niini, daghan kanato mahutdan sa panahon o mamatay nga daghan og “unfinished projects”. Ang tinago nga adlaw sa pag-abot sa Ginoo mao ang maghagit kanato sa pagpuyo sa kinabuhi nga kanunay'ng andam sa adlaw sa paghukom.

Usa ka tigulang nga padre paroko ang naabtan sa iyang assistant nga pari nga nag-inum og usa ka botelya nga beer samtang nagtan-aw sa dula sa basketbol diha sa TV. Kinomedya nga nangutana kining assistant sa tigulang nga pari: “Padre, kon moanhi karon ang anghel sa kamatayon aron pagpahibalo kanimo nga kuhaon kana karong tungang gabii, unsa may buhaton mo?

Ang tigulang nga pari kalmado nga mitubag: “Wala. Tiwason lang nako kining dula ug kining beer. Unya matulog na ako pagkahuman.”

Unsa kaha kita? Andam na ba kita nga makig-atubang sa Ginoo sa adlaw sa paghukom? Tingali kon moanhi si Kamatayon aron pagpahibalo kanato nga mamatay na kita sa sunod adlaw, matarantar dayon kita sa pag-adto sa simbahan, sa pagpangayo og pasaylo, sa pagpakighiuli sa atong mga kaaway, sa pagbayad sa utang, ug sa uban pa. Ang pangutana mao kini: Ngano nga magpaabut pa man kita sa duol nga katapusan? Ngano man nga dili nato buhaton ang angay'ng buhaton karon? Sa eskuylahan, gitudloan kita nga dili maghulat sa ugma unsay atong mahimo karong adlawa. Busa, buhaton na nato ang sakto karon, ug dili na kita magpaabot pa og ugma.

32nd Sunday in Ordinary Time (B)

1 Kgs 17:10-16; Heb 9:24-28; Mk 12:38-44

A woman's husband dies. He had $20,000 to his name. After everything is done at the funeral home and cemetery, she tells her closest friend that there is no money left.

The friend says, “How can that be? You told me he had $20,000 a few days before he died. How could you be broke?”

The widow says, “Well, the funeral cost me $6,500. And of course, I had to make the obligatory donation for the church and the organist and all. That was $500, and I spent another $500 for the wake, food and drinks, you know. The rest went for the memorial stone.”

The friend says, “$12,500 for the memorial stone? My stars, how big was it?”

The widow says, “Three carats!

(The story is from an unknown author)

Old Jewish laws had provided no rights of inheritance for widows. The bible speaks often of widows, not of widowers, simply because the woman who was left alone was at a more difficult situation than the man who was left alone. In Hebrew, the word “widow” came to refer to someone who is silent or voiceless. Considering this fact, one cannot but appreciate what the widows in today’s readings did in the name of God.

The first reading narrates how a poor widow, in the middle of a great drought, shared generously her last family meal with the prophet Elijah. The widow had very little resources left, but she kept a big heart – enough to trust Elijah’s words about God’s faithfulness towards a gracious giver. As the prophet had declared, the widow’s bowl did not run out of flour nor did the jar run out of oil until the end of the drought.

In the gospel, Jesus points out to his disciples the humble gesture of a widow who contributed two little copper coins in the temple treasury. This poor widow offered more, says the Lord, because she gave all that she had to live on, while the others put something out of their surplus wealth.

The example of the widows reminds us that no condition or situation in life should hinder us from becoming generous and caring. God will bless and multiply the little that we can do and offer in the Church or to somebody in need.

By commending the widow who offered her few cents to the temple treasury, Jesus makes it clear that the generosity of the giver is more important than the amount of the gift. The widow’s gift was valued not by its weight but by the good will with which it was given. In the same way, we all will be judged by the Lord not by the scope of our responsibilities, but by the love we place in fulfilling our ministerial duties. Mother Teresa of Calcutta had understood this well when she said: “It is not how much you do, but how much love you put into the doing that matters.”

Jesus warns his listeners against the hypocrisy and maliciousness of some religious leaders of his time: “Beware of the scribes, who like to walk around in long robes, and to be greeted with respect in the marketplaces, and to have the best seats in the synagogues and places of honor at banquets! They devour widows’ houses and for the sake of appearance say long prayers” (Mk 12:38-39).

During the time of our Lord the scribes were highly regarded by people because of their status as interpreters of the Law. On one occasion a scribe was praised by Jesus because he understood clearly that loving God and neighbor is more important than all burnt offerings and sacrifices (Mk 12:33). In today’s gospel, however, the Lord condemns the scribes because they devoured widows’ property under the pretext of religious fervor.

This gospel would serve as a strong reminder for all ministers in the Church, ordained and lay, to do the work of Jesus with all sincerity and humility. They are urged to serve the needs of the poor, not their own interests. To take advantage of the vulnerability of people is a serious offense that deserves condemnation from God.

Ika-32 nga Domingo sa Ordinaryong Panahon (B)

1 Hari 17:10-16; Hebreo 9:24-28; Marcos 12:38-44

Duha ka byuda ang nahimong bida sa mga pagbasa karong Domingoha.

Diha sa unang pagbasa, si propeta Elias nangayo og tubig ug pan sa usa ka byuda nga iyang nakita nga namunit og lipak. Dihay dakong kagutom atong lugara ug usa na lang ka kan-anan ang nahibilin para sa maong byuda ug sa iyang anak nga lalaki. Apan bisan sa maong sitwasyon, ang maong byuda wala modumili sa pagtabang sa propeta nga gigutom. Mitoo siya sa pulong sa propeta nga ang Dios maoy maghatag kanila og probiso ning panahon sa kagutom. Ug tuod man, ang iyang garapon wala mahutdi sa harina ug ang iyang botelya wala mahubsi sa lana hangtod nga natapos ang huwaw sumala sa giingon ni Elias. Ang byuda nakasinati nga ang Dios dili gayod magpasagad sa tawo nga magbuhat og maayo.

Ang ebanghelyo nagsaysay mahitungod sa laing byuda nga mihalad og duha ka dako didto sa panudlanan sa templo. Para kang Jesus, dalayegon kaayo kining maong byuda tungod kay “gihatag niya ang tanan nga iyaha, ang iyang kabuhian”. Mas bililhon ang halad ning byuda tungod kay naghatag siya gikan sa iyang kakabos, samtang ang kadaghanan naghatag sa ilang mga sobra. Nakita ni Jesus ang pagkamatinud-anon sa byuda diha sa iyang paghalad og sakripisyo sa templo, usa ka butang nga wala niya makita sa uban. Para kang Jesus, ang mga hinalad sa mga magtutudlo sa Balaod walay bili tungod kay sila mga tigpakaaron-ingnon ug daotan og binuhatan.

Ang kaayo nga gibuhat aning duha ka byuda makapatandog gayud ilabi na kon masabtan nato ang ilang ubos nga kahimtang diha sa katilingban. Sa kultura sa mga hudeyo, ang asawa walay kaugalingon katungod; magsalig lamang siya sa iyang bana. Nga sa ato pa, ang usa ka byuda mawad-an dili lamang sa usa ka bana kondili sa tawo nga iyang gisandigan. Ngano nga nagpabilin man sila nga maayo ug manggihatagon sa isigkatawo ug sa Ginoo taliwala sa ilang kapobrehon? Walay simple nga tubag niining maong pangutana, apan nasayod kita nga adunay mga tawo nga maayo gayod og kabubut-on bisan sa kalisud sa ilang sitwasyon.

Niadtong milabay nga biernes, gi-feature sa TV Patrol News ang usa ka babaye nga volunteer sa relief operation para sa mga biktima sa bagyo ug baha didto sa Manila. Nahinungan sa mga newscasters ang kaayo ning maong babaye tungod kay ilang nasayran nga siya usa usab ka biktima sa baha ug nagpuyo na karon sa usa ka evacuation center. Ang maong babaye gipangutana: “Unsa may nakadasig nimo sa pagtabang sa relief operation nga ikaw mismo biktima man sa bagyo?” Ug ingon niini ang iyang tubag: “Una, angay ako magpasalamat sa Dios tungod kay bisan nawad-an ako og balay ug mga kabtangan, ania buhi pa ako. Di ba mas importante ang kinabuhi kaysa mga butang? Ikaduha, tinuod naglisud ako, apan mas grabe pa ang kalisud sa uban. Daghang mga tawo nga mas tabangonon pa kaysa kanako.”

Ang maong babaye usa ka tinuod nga sumusunod ni Kristo. Nasayod siya unsa ang mas mahinungdanon sa kinabuhi; nasayod siya nga ang mga kalibutanong butang dili angay pakamatyan. Sama sa duha ka byuda ug sama kang Kristo, kining maong babaye makamao nga malimot sa iyang kaugalingon aron sa pagtabang sa uban. Samtang nagtan-aw ako sa maong babaye didto sa TV, akong nakita ang panagway sa tawo nga malinawon ug malipayon. Tinuod gayod ang giingon ni Jesus: “Ang mawad-an sa kinabuhi tungod kanako, makakaplag hinuon niini” (Mateo 10:39).

Sa atong pagpamalandong, angay kita nga mangutana sa atong kaugalingon: Asa man kutob ang atong pagkamanggihatagon? Motabang ba kita bisan sa atong kawad-on o motabang lamang kita panahon sa kahamugaway? Unsa man ang atong ginahalad sa Ginoo – ang ato bang mga salinsalin nga bahandi o ang atong tibuok kinabuhi? Ang atong pagsimba sa Ginoo inubanan ba sa maayong kasingkasing o pagpakitangtao lamang? Ang atong paghatag og limos sa simbahan dinuyogan ba sa maayo o sa daotan nga binuhatan?