Mateo 2:1-12
Naandan na nato nga tawgon kining
adlawa nga pyesta sa “tulo ka hari” – Melchor, Gaspar ug Baltazar. Diha sa
Ebanghelyo, atong nasayran nga kining gitawag nato nga mga “hari” mga tawo diay
nga makinaadmanon o wise men nga
nagtoon sa mga kabitoonan aron sa pagpangita og mga timailhan sa kalangitan.
Usa ka adlaw niana, ang mga wise men
nakakita sa talagsaong bitoon nga ilang gitoohan nga magdala kanila ngadto sa
Hari sa kalibutan. Busa nibiya sila sa ilang tagsa-tagsa ka mga lugar ug
panimalay aron pagsunod sa bitoon. Kining maong bitoon maoy nagtultol kanila sa
usa ka lugar diin ilang nakaplagan ang usa ka inahan ug usa ka bata nga bag-ong
gipanganak. Didto ilang giyukboan ang bata ug ilang gihatagan sa ilang mga gasa
nga bulawan, insenso ug mira. Tungod sa ilang pagpasidungog sa bata nga Dios,
ang tulo ka makinaadmanong tawo nakadawat usab sa pagpasidungog sa tibuok
Kristohanong katilingban.
Tugoti ako karon nga mamalandong uban
kaninyo sa kahulogan sa pulong nga “wise”.
Kanus-a man ang usa ka tawo mahimong makinaadmanon? Unsa man ang atong gipasabot
kon moingon kita nga “wise” ang usa ka tawo?
Matag higayon nga mopauli ako sa among balay didto sa Ubay, Bohol,
magpapalit dayon ako og lambay (crabs) kay kini man ang akong paborito nga
pagkaon. Bisan tuod nabantog ang among lungsod sa kadaghan sa mga lambay, dili
na sayon karon ang pagpalit og lambay sa among merkado tungod kay aduna may mga
“exporters” nga mopalit niini sa binulto nga paagi.
Usa ka higayon niana, nagsugo ako og amigo nga mopalit og lambay.
Nakugang ako sa kalipay sa iyang pagbalik kay nakadala man siya og daghang
tambok nga mga lambay. “Giunsa man nimo pagkakuha niining mga lambay?”
nangutana ako kaniya. Mingisi ang akong higala nga mitubag: “Pads, wala ba diay
kay pagsalig sa akong ka wa-is? Akong giadto ang exporter ug ako siyang
giingnan nga gisugo ako ni mayor sa pagpalit og lambay.”
Para sa kadaghanan kanato, ang “wise”
nga tawo mao siya nga makamaong mag-inantigo o makamaong mopalusot. Tawgon nato
siya’g wa-is.
Ang usa ka “wa-is nga politico” mao
kadtong makamaong mangawkaw sa kwarta sa gobyerno nga dili mahibaloan.
Ang “wa-is nga bana” mao kadtong
makamaong mang-tsiks apan dili masakpan sa asawa.
Ang usa ka “wa-is nga driver” mao
kadtong makamaong molusot sa mga traffic lights ug mga traffic officers.
Ang usa ka “wa-is nga estudyante” mao
kadtong dili seryoso nga magtoon apan makapasar pinaagi sa pagkodego o
pagpangopya.
Ang usa ka “wa-is nga empleyado” mao
kadtong makamaong maglikay sa trabaho apan makadawat gihapon sa saktong sweldo.
Sa atong Ebanghelyo karong adlawa,
atong masabtan nga lahi ang pagka-wa-is ni Herodes sa pagka- wa-is sa tulo ka
makinaadmanon. Ang pagka- wa-is ni Herodes mahugaw nga inantigo. Kon sa
binol-anon nga pagka-estorya, kini usa ka “minaru” nga paagi! Gitugon ni
Herodes ang tulo ka makinaadmanon nga pahibaloon siya kon makit-an na nila ang
bata kay aron siya usab makahatag og pagyukbo sa batang hari. Apan sulod sa
iyang kasingkasing aduna na siyay plano sa pagpatay sa bata.
Lahi ang pagka- wa-is sa tulo ka
makinaadmanon tungod kay kini pinasubay man sa kamatuoran ug katarong.
Una, ang mga makinaadmanon nangita sa
tinuod nga Ginoo. Ang tawo nga tinuod nga wa-is makahibalo nga adunay labaw nga makagagahom nga maoy tinubdan sa
tanang mga butang. Dili mahitabo nga ang tawo maoy maghari kay ang tawo
lumalabay lamang ug walay igong katakos nga makahimo sa kalibutan. Ang tawo nga
wa-is nasayud nga kinahanglan siya moyukbo sa Dios tungod kay Siya ang tag-iya
sa tanang kinabuhi ug butang ning kalibutan.
Ikaduha, ang mga makinaadmanon
nasayud nga ang tinuod nga kalipay makab-ot diha sa pagsunod sa giya sa
kahitas-an. Si Herodes wala gayud makahinong sa hayag nga bitoon kay wala man
siyay panahon nga mohangad. Gusto man lang siya nga maoy hangdon sa mga tawo.
Ang tinuod nga wa-is masayod nga pinaagi sa paghangad sa kahitas-an, ang tawo
makakita sa saktong dalan ug sa kamatuoran.
Sa katapusan, ang mga makinaadmanon
nagdala sa ilang mga gasa ngadto sa batang manunubos. Nasayud man sila nga
adunay kalipay nga ilang makab-ot pinaagi sa paghalad o pagpaambit sa ilang
abot ngadto sa Dios ug sa ilang isigkatawo. Si Herodes kanunay nga gahunahuna
sa iyang kaugalingong kaayohan lamang ug tungod niini siya wala gayod
magmalipayon. Siya nagpabiling nga nag-inusara ug nagmahadlokon. Ang tinuod nga
wa-is makahibalo nga adunay kalipay
sa pagpakigdait ug pagtinabangay.
Igsoon, wais ka ba? Hinaot unta nga
kita mahisama sa ka-wais sa tulo ka makinaadmanon, ug dili sa ka-wais ni
Herodes!