Saturday, October 3, 2015

27TH YEAR IN ORDINARY TIME (YEAR B)

Gn 2:18-24; Heb 2:9-11; Mk 10:2-16

Tungod sa ilang kaawayon, nakahukom kining magtiayon nga magbulag. “May pag magbulag ta kaysa mag-agwanta ko sa maot nimong batasan”, matud sa asawa. Ug mitubag ang bana, “O sige, bulag kon bulag.”
Tuod man, nagsugod sila pagbahinbahin sa tanan nga ilaha. Gibahin sab nila ang upat ka mga babaye'ng anak. Sanglit mga maot og panagway ang unang duha nila ka anak, gipili sa bana ang ikatulo ug ikaupat. “Kanang duha ka mga manghud ang ako”, matud pa niya. Apan miingon ang asawa, “Oy mao na ni ron, gipili pa gyud ang dili iyaha!”
Sa panahon ni Hesus, ang balaod sa mga Hudiyo nagtugot sa usa ka bana nga makigbulag sa iyang asawa bisan sa mabaw nga hinungdan. Pananglitan, mahimo nga bulagan sa bana ang iyang asawa kon kini dili magtarong sa pagluto, o kon kini mosukol sa iyang ugangan, o kon kini dili na makalipay kaniya. Gani, ang balaod nagtugot man sa bana nga mopalayas sa iyang asawa kon moangay siya og mas gwapa nga babaye. Para kang Hesus, kining maong balaod wala mahiuyon sa kabubut-on sa Dios dili lang tungod kay luoy ang mga babaye kondili tungod kay ang kaminyoon gimugna sa Ginoo nga malahutayon.
Dinhi sa Pilipinas, ang divorce nagpabiling ilegal, nga sa ato pa, wala itugot sa balaod. Sa Amerika ug sa daghang dapit sa kalibotan, legal ang pagpakigbulag sa mga magtiayon. Apan, bisan tuod legal ang divorce sa ubang mga dapit, nagpabilin kining imoral sa mga mata sa Dios ug sa atong Simbahang Katoliko.
Dili nato ikalimod nga bisan dinhi sa atong nasod, adunay mga tawo nga pabor sa divorce. Sa unsa mang mga rason? Adunay moingon nga “Ang tawo angay nga hatagan og laing kahigayonan kon masayop siya sa unang kaminyoon”. Ang uban mouyon sa divorce alang sa mga magtiayon nga dili na magkasinabut. Ingon pa nila, “Nganong pugson man nato pagpakig-uban ang duha ka tawo nga wala nay gugma sa usag-usa?” Naa puy mosuporta sa divorce alang sa magtiayon diin ang bana o asawa masakpan nga magbudhi sa iyang kapikas. “Unsa pa may bili sa kaminyoon kon mawad-an na ang magtiayon og pagsalig sa usag-usa?” matud pa nila.
Haloyo aning mga argumento pabor sa divorce, ang atong Simbahan nagpabiling supak niini. Ngano man?
Una sa tanan, ang atong Katolikong Pagtoo nag-isip sa kaminyoon nga usa ka sakramento, dili lang kontrata, nga pagahimoon sa usa ka lalaki ug babaye nga magkahigugmaay. Ang Ginoo maoy nagtukod sa sakramento sa kaminyoon, ug ang magtiayon nga mosulod niini makadawat og grasya nga maoy mosuporta kanila sa pagtuman sa mga responsabilidad sa kaminyoon. Isip sakramento, ang magtiayon maoy saksi sa gugma sa Dios para sa katawhan – gugma nga walay kinutoban, mapinanggaon, maamomahon, masinabtanon ug mapasayloon. Diha sa ebanghelyo, gipadayag ni Hesus ang labing unang plano sa Ginoo para sa kaminyoon: “Sa sinugdan, sa paghimo sa kalibutan, gihimo sila sa Dios nga lalaki ug babaye. Tungod niini ang lalaki mobiya sa amahan ug inahan aron makighiusa sa asawa. Ang duha mahimong usa ka lawas. Dili na sila duha kondili usa ka lawas. Busa, dili angay bulagon ni bisan kinsa ang gihiusa sa Dios.” Klaro kaayo nga, para kang Hesus, ang kaminyoon giplano sa Dios nga malahutayon. Kon atong tugotan ang divorce, ang kaminyoon dili na mahimong sakramento o hulagway sa walay kinutobang gugma sa Dios.
Ang laing bug-at nga rason ngano nga mobabag kita sa divorce mao ang kaugmaon sa mga anak, ug labot niini, ang kaugmaon sa katilingban. Ang mga bata manginahanglan og usa ka lig-on ug masaligan nga panimalay aron sila motubo nga himsog, malinawon ug malipayon. Sumala sa kasinatian, kalagmitan sa mga anak sa magtiayon nga nagkabulag mahimong problemado sa ilang pagdako, pag-eskuyla, pagpakigrelasyon ug sa pagpanarbaho. Ang kasakit nga ilang nasinati sa dihang nag-away ug nagbulag ang ilang mga ginikanan maoy hinungdan sa dili maayo nga pagtubo ning mga bataa. Daghan kanila magpabadlong ug maghupot og kasuko batok sa Dios, sa ginikanan, ug sa katilingban. Kasagaran, modako usab nga walay pagsalig sa kaugalingon ug sa isigkaingon. Kon walay maayo nga kapaingnan ang mga anak o kabataan, unsa naman ang kaugmaon sa atong katilingban?
Ning Domingoha mag-ampo kita alang sa mga kabatan-onan nga pangandaman nila og maayo ang pagsulod sa kaminyoon kon ugaling gitawag sila ning maong bokasyon. Dili unta nila isipon ang kaminyoon nga duladula ra, nga mahimo nilang biyaan kon ugaling dili na sila ganahan. Masabtan unta nila nga ang kaminyoon usa ka dakong gasa sa Dios nga nagtawag kanila sa paghigugma sa usa ka binuhat hangtod sa kamatayon. Adunay nag-ingon: “The best preparation for marriage is not only to choose the best spouse but it is also to work on being the ideal spouse for someone.”
Mag-ampo usab kita alang sa tanang mga magtiayon nga unta sila magpabiling mahigugmaon, masinabtanon ug mapasayloon sa usag-usa. Dili unta sila magpadaug sa mga tintasyon sa lawasnong kaulag ug sa mga kalibotanong butang nga maoy makadaot sa relasyon isip bana ug asawa. Nindot ang giingon: “A relationship will last not because it is destined to last. It lasts because two people chose to keep it, fight for it, and work for it.”

Sa katapusan, mag-ampo kita alang sa mga pamilya nga nadaot tungod sa panagbulag sa mga ginikanan. Sa ilang malisod nga kahimtang, mabati unta nila nga wala sila pasagdi sa Dios. Dili unta sila mawad-ag paglaum. Makakita unta sila og suporta ug kalipay diha sa mga tawo nga nagpabilin sa ilang kinabuhi, sama sa mga kaigsoonan, mga anak ug mga kahigalaan.

No comments: