13th Sunday in Ordinary Time (Year B)

Wis 1:13-15; 2:23-24; 2 Cor 8:7, 9, 13-15; Mk 5:21-43

Ang pari gipaadto sa ospital aron mag-ampo para sa usa ka masakiton. Dako ang iyang kakurat sa dihang iyang nahibaloan nga ang masakiton ug ang iyang pamilya dili man diay mga Katoliko kondili mga sakop sa laing relihiyon.

Human sa iyang pagpangadye, gibati sa pari ang dakong kalipay nga nahatagan siya aning talagsaong kahigayonan nga mag-ampo para sa usa ka tawo nga adunay laing pagtoo. Natandog usab siya sa gipakita sa pamilya nga pagsalig kaniya.

“Asa man diay tuod ang inyong pastor?” nangutana ang pari.

Ug mitubag ang anak sa masakiton: “Naa ra man siya padre sa iyang balay. Wala lang namo siya paanhia kay nahadlok mi nga matakdan siya sa among amahan nga adunay sakit nga TB.”

Ang ebanghelyo nagsaysay mahitungod sa duha ka milagro nga gihimo ni Jesus. Ang una mao ang pagpabuhi og balik sa usa ka batang babaye nga anak sa dato nga opisyal sa sinagoga. Ug ang ikaduha mao ang paghatag og katumanan sa pag-ampo sa usa ka kabos nga babaye nga nag-antos sa dili normal nga pagdugo sulod sa 12 na ka tuig.

Sa kaso sa batang babaye, ang amahan maoy miadto kang Jesus ug nagpakilooy nga ayohon ang iyang pinalanggang anak. Ang dakong pagtoo ni Jairo maoy nakatandog ni Jesus nga magpabalik sa kinabuhi sa bata. Sa laing bahin, ang babaye nga gitalinug-an nangandoy na lang intawon sulod sa iyang kasingkasing nga makadawat og kaayohan sa iyang balatian. Dili man siya makahangyo ni Jesus tungod kay ang iya mismong relihiyon nag-isip man kaniya nga mahugaw. Ang balaod hugot kaayo nga nagdili sa usa ka babaye nga may talinugo nga moduol o mohikam sa laing tawo tungod kay siya makatakod. Busa, kining pobreng babaye nangamuyo na lamang sa hilom: “Kon makahikap lang ko sa iyang bisti, mamaayo gayod ako”. Pero, sa dihang nakakita og gamay nga kahigayonan, ang babaye nagmaisogon sa paghikap sa bisti sa Magtutudlo. Ug sa wala damha, ang iyang dakong pagtoo sa makaluwas nga gahum ni Jesus nakahatag kaniya og kaayohan sa iyang balatian.

Sa makausa pa, atong makita sa ebanghelyo ang kadako sa kalooy ni Jesus para sa mga tawo nga nag-antos. Nangutana siya kinsa ang mihikap kaniya dili tungod kay nasuko siya nga dunay nakapahimulos sa iyang gahum kondili tungod kay gusto niya nga mailhan ang tawo nga nanginahanglan sa iyang panabang. Gusto ni Jesus nga ipabati sa maong tawo nga wala siya mag-inusara sa iyang pag-antos. Atong sayran nga ang mga masakiton haduol kaayo sa kasingkasing sa Dios. Sa sambingay sa Katapusang Paghukom, si Jesus nakighiusa sa tanang mga masakiton pinaagi sa pag-ingon, “Nasakit ako ug miduaw ka kanako”.

Sa pagkaamgo niya sa nahitabo, nangurog ang babaye sa kahadlok tungod kay gatoo siya nga nasuko kaniya ang Ginoo. Apan, si Jesus miingon kaniya: “Anak, ang imong pagtoo nakaayo kanimo. Lakaw nga malinawon ug dalha ang imong kaayohan.” Wala gyod magpakita si Jesus og bisan gamay na lang nga kasuko. Wala gani siya mabalaka mahitungod sa balaod nga nag-isip kaniya karon nga mahugaw human siya mahikam sa babaye. Hinoon, nalipay siya nga aniay pobre nga babaye nga nagpakita og dakong pagtoo ug nakadawat og kaayohan.

Didto sa balay ni Jairo, ang mga tawo mibugalbugal kang Jesus sa iyang pag-ingon nga ang bata nahikatulog lamang. Sigurado man sila nga patay na ang bata. Apan, si Jesus wala manumbaling kanila ug gigunitan niya ang kamot sa bata dayon og ingon: “Talitha kumi”, nga sa ato pa, “Inday, bangon”. Dihadiha, ang bata mibakod ug mipasopaso atubangan sa mga tawo. Daghang mga teologo ang nagkomentaryo nga kining pagpabalik ni Jesus sa kinabuhi sa bata (sama sa iyang gihimo kang Lazaro) maoy usa ka pasiuna sa iyang pagabuhaton kanatong mga sumusunod sa adlaw sa paghukom.

Pinaagi niining liturhiya kita gidasig nga magpabilin nga malig-on ug masaligon sa panahon nga kita magluya ug masakit. Dili nato angay isipon ang sakit nga bayad sa atong mga sala tungod kay bisan ang mga matarong masakit man gihapon. Dili ta kini sabton nga silot gikan sa Dios tungod kay ang Ginoo dili man mabangis ug madinumtanon. Ang unang pagbasa nagpasabut nga ang sakit ug kamatayon dili gikan sa Dios kondili sa pagkamasinahon sa yawa. “Wala mugnaa sa Dios ang kamatayon. Dili siya malipay sa pagkalaglag sa mga buhi.” Ang yawa maoy nagdala sa kasakit ug kamatayon dinhi sa kalibutan. Apan, dili kita angay nga mahadlok tungod kay si Cristo nagmadaugon batok sa gahum sa kangitngit ug sa kamatayon. Kita nga motoo ug mosunod sa iyang mga lakang, bisan tuod mamatay, mabanhaw uban kaniya.

Sa panahon nga kita masakit, dili usab nato angay nga isipon nga ang Dios nagpasagad kanato. Diha sa ebanghelyo, ang mga masakiton gihigugma sa Dios ug gihatagan og kahupayan sa ilang mga pag-antos. Si Pope John Paul II nahimong masakiton sa dugay nga panahon, apan basi sa iyang kasinati-an, siya nakaingon gihapon nga ang mga masakiton mao ang pinakabililhon nga mga sakop sa lawas ni Cristo.

Ang ehemplo sa kalooy ug gugma nga gipakita ni Cristo para sa mga masakiton angay nga magdasig kanato sa paghatag og sakto nga pag-alima sa atong mga igsoon nga may balatian. Ang mga masakiton nanginahanglan og medikal nga pagtagad, apan labaw sa tanan, nanginahanglan sila sa atong pakig-uban ug pakighigala.

Manghinaot kita nga pinaagi niining ebanghelyo, ang mga doktor, nurses ug uban pang mga caregivers, mapahinumduman nga diha sa ilang pag-atiman sa mga masakiton ug himalatyon, gihatagan sila og dakong kahigayonan nga makaalagad sa Labawng Makagagahom. 

Saturday of the 12th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 8:5-17. Aduna ba kitay kalooy sa ubos natong mga igsoon? Kasagaran, matarantar kita sa pag-atiman sa atong mga minahal sa kinabuhi, ilabina kon sila magkasakit. Apan dili ingon niini ang atong pagtagad nga ihatag kon ang tawo nga masakit dili sakop sa atong pamilya, o kaha dili suod nga higala. Ang opisyal nga Romanhon diha sa ebanghelyo naghatag kanato og ehemplo nga angay sundon. Gikalimtan niya ang iyang dungog ug estado sa katilingban ug wala niya baliha ang kahasol sa pagduol kang Jesus aron lang mohangyo para sa kaayohan sa iyang sulugoon. Gawas sa dakong pagtoo, ang maong opisyal nagpakita og talagsaong gugma ug kalooy. Tungod niini, gidayeg siya ni Cristo atubangan sa daghang mga tawo.

Solemnity of Peter and Paul (Year B)

Mateo 16:13-19. Nawad-an kana ba og paglaum sa usa ka tawo nga makasasala? Dili gayod angay. Ang duha ka santos, nga atong gipasidunggan karon, pareho nga kanhiay'ng makasasala. Si Pedro ang nagbudhi sa Ginoo; samtang si Pablo ang naglutos sa unang mga sumusunod ni Cristo. Apan ang Dios nilihok aron pagluwas nilang duha. Human sa Pagkabanhaw, gihatagan ni Cristo si Pedro og kahigayonan nga makabawi sa iyang sayop. Gani, gihatag kang Pedro ang mga yawi sa Gingharian sa Langit, simbolo sa pagkapangulo sa Simbahan ni Cristo. Sa iyang bahin, si Pablo, bisan dili apil sa 12, gihimong apostoles sa mga Hentil. Ingon niini ang mahitabo sa makasasala nga modawat ug motubag sa hagit sa Ginoo.

Solemnity of Peter and Paul

Acts 12:1-11; 2 Tm 4:6-8, 17-18; Mt 16:13-19

A priest suggested that as we honor these two great men of the Church, the word to remember is “grace.” Peter and Paul were masterpieces of God’s grace. They were each changed radically by grace and they persevered for the faith until death by grace. The Catechism teaches us that grace is “the free and undeserved help that God gives us to respond to his call to become children of God, adopted sons, partakers of the divine nature and of eternal life.” The grace of God works in humanity’s weakness, brokenness and sin. As a Jewish rabbi said, “We meet God where human self-sufficiency ends.” This, indeed, was the experience of both Peter and Paul.

Peter’s most glaring failure was his triple denial of Jesus when the Lord was arrested. The gospels tell us how he swore and cursed the woman who accused him of being a company of the Lord. Peter said, “I do not even know the man.” The night before that, he promised the Lord that he will never leave him. But when the moment of test came, he failed.

Jesus came to meet Peter right down in his weakness. After the resurrection, the Lord asked him, “Simon, son of John, do you love me?” A commentator suggested that the Lord had to ask Peter the same question three times in order to give him the chance to redeem himself. This was for Peter his most humbling, yet reconciling moment. “Lord, you know that I love you,” three times he painfully responded. Whether Peter was this time honest or not was clearly decided when he himself later died for the faith.

Paul’s serious fault was his blatant persecution of the followers of Jesus. He was one of those zealous and rigid Pharisees. When Stephen, the first Christian martyr, was stoned to death, Paul was present and the Scripture gave witness saying, “The cloaks piled up at the feet of Saul (the old name of Paul) who approved of the stoning.”

Paul was an arrogant and self-righteous religious fanatic until a blinding light struck him down from his horse while he was on his way to Damascus to round up more Christians. He was blinded and was laid flat on his back when he heard the voice that says, “Saul, Saul, why do you persecute me?” After that, Paul became disoriented – physically, emotionally, mentally, and spiritually. In that weakened state, he was led to a Christian household in Damascus to be prayed over, healed, and baptized. In his weakness, Paul met Jesus and from then on, he offered his whole life for the service of the Church.

Grace helped Peter recognize Jesus as the Messiah, Son of the living God. Grace transformed Peter from a weak, impulsive individual into a strong rock, confident head of the Church. It was also grace that changed Paul from a hateful persecutor into a dedicated apostle, a great messenger of the Lord to the gentiles. Grace allowed him to finish the race and to keep the faith.

The feast of Saints Peter and Paul should inspire us to find strength in God and to recognize that our gifts are all God’s grace. Like Paul, we always say, “In God we live and move and have our being.”  

Thursday of the 12th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 7:21-29. Unsa may mas maayo, ang tawo nga maampoon o ang tawo nga buotan? Nindot unta kon kining duha ka kalidad mag-uban gayod diha sa usa ka tawo. Ang problema kay adunay mga tawo nga makamao mag-ampo apan dili moral ang pamuyo. Kining klaseha sa mga tawo angay maminaw sa gisulti ni Cristo: “Dili ang tanan nga magtawag kanako 'Ginoo, Ginoo,' makasulod sa Gingharian sa Langit, kondili kadto lamang nagtuman sa kabubut-on sa akong Amahan.” Sa ato pa diay, ang pagtoo ug pag-ampo mahimo lamang nga bililhon kon kini ubanan og sulondon nga kinabuhi. Dakong sayop ang pag-ingon, “Sagdi lang ang daotan kong binuhatan tungod kay sa pag-ampo ako man kining gibayaran.” 

Wednesday of the 12th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 7:15-20. Kinsa man ang propeta? Ang propeta mao ang tawo nga magdala og mensahe sa ngalan sa Ginoo. Tungod sa bunyag, matag usa kanato nahimong propeta, adunay bokasyon sa pagtudlo o pagsangyaw sa mensahe ni Cristo ngadto sa uban. Ang kaakohan sa pagkapropeta atong matuman diha sa lain-laing kahimtang sa atong kinabuhi. Diha sa ebanghelyo si Cristo naghisgot mahitungod sa mga mini nga propeta. Kinsa man kini sila? Sila kadtong makamaong mosangyaw sa mensahe sa Dios apan wala magpuyo niini. Sila ang mga tawo nga maayo lang manudlo o mamadlong, apan ang kinabuhi hilabihan kasalawayon. Ang tinuod nga propeta mao sila nga mouna pagpuyo sa mga mensahe nga ilang gipangtudlo.

Tuesday of the 12th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 7:6, 12-14. Sa dalan sa kinabuhi, unsa may atong pilion, ang sayon o ang lisod? Diha sa ebanghelyo si Jesus nagtambag kanato sa pagpili sa higpit nga agianan, dili sa luag. Ang duha ka dalan pareho nga abli ug may kapaingnan. Ang luag nga agianan mao ang kinabuhi sa katapol, walay kaakohan, kanunay nga lulinghayaw, ug bisyo. Daghang tawo ang mopili niini. Kon kini nga dalan mao usab ang atong subayon, adto kita mopadulong sa kangitngit ug kamatayon. Sa laing bahin, ang higpit nga agianan mao ang kinabuhi sa pagtrabaho, pagpanerbisyo, pagpugong ug pagdisiplina sa kaugalingon. Gamay lang ang ganahan niini. Apan kon kini nga dalan maoy atong sundon, ang kahayag ug kinabuhi maoy atong maangkon. 

Monday of the 12th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 7:1-5. Ngano man nga dili kita angay maghukom sa atong isigkaingon? Sa pagsulti ni Jesus “Ayaw kamo paghukom sa uban”, iyang gipasabot nga dili kita angay magkondena sa isigkatawo. Kitang tanan adunay kakulangon tungod sa atong pagkatawhanon ug mga sakit nga kagahapon. Ang Ginoo lamang maoy perpekto ug Siya ra ang may katungod sa paghukom og tawo. Dugang pa niini, ang atong makita sa tawo mao lamang ang anaa sa iyang gawas; dili nato makita ang anaa sa iyang kasingkasing. Usahay ang tawo makabuhat og daotan o maayo bisan supak sa iyang kabubut-on. Ang Dios lamang maoy masayod sa kasingkasing sa kada tawo. Busa, Siya ra gyod ang may katakos sa paghukom og maayo.

Solemnity of John the Baptist (B)

Lukas 1:57-66, 80. Unsa may dakong pagtulon-an nga atong makat-onan gikan sa pagkatawo ni San Juan? Tungod sa iyang mainitong pagwali ug pagpamunyag, daghan ang nagtoo nga si Juan mao na ang gipaabot nga Mesiyas? Mahimo ni Juan nga pahimuslan ang sayop nga pagtoo sa mga tawo, apan wala niya kini buhata. Hinoon, miingon siya, “Dili ako ang inyong gipaabot. Adunay mosunod kanako, ug dili ako takus bisan gani paghubo sa iyang sandalyas.” Si Juan maoy tawo nga dili mapahimuslanon. Miila siya nga adunay Dios, ang tag-iya sa tanan ug maoy angay'ng pasidunggan. Tungod sa maong pag-ila, si Juan nahimong mapaubsanon ug matinud-anon sa misyon nga gisangon kaniya sa Labaw'ng Makagagahum.

Solemnity of John the Baptist (Year B)

Is 49:1-6; Acts 13:22-26; Lk 1:57-66, 80

For the Hebrews, the name of a person is important because it says something about the person, his life and his family. Sometimes, the name of the person tells us the circumstance attending his birth, as in the case of Esau and Jacob. Rebekah, the wife of Isaac, gave birth to twins. The first to be born was red and his whole body was hairy, so they called him Esau, which means “full of hairs”. The second child was found gripping Esau’s heel, so he was named Jacob, which in Hebrew is ya’ăqōb (´āqēb means heel).

Commonly, the Hebrew child receives the name of his parents because he will perpetuate the name of the family. When Elizabeth gave birth to a child, the neighbors and relatives wanted to name the child after his father Zechariah. But Elizabeth insisted that the boy be named ‘John.’ In Hebrew the name John is Jehohanan, which means ‘God is gracious.’ It was the name that God wished to be given to the child because it described the joy and gratitude of Zechariah and Elizabeth for the child given to them in their old age.

The birth of John is celebrated by the Church as a solemnity. Aside from his, only two other births are given the same honor, that of Jesus and of Mary. This merely shows the special place of John in the life of the Church. St. Augustine said: “The birth of John is a hallowed event. John appears as the boundary between the Two Testaments, the Old and the New . . . Thus he represents times past and is the herald of the new era to come.” The gospel of Mark shows John standing right from the beginning in the light of God’s plan of salvation. He was the person sent by God to lay straight the way of the Lord, to prepare the way of Jesus Christ (Mk. 1:1-5).

Among the many great things said about John, the one thing that awes and challenges people is his humility. John accepted his role as a herald of someone else. He has already attracted a good number of followers but he never sought the limelight. He could have taken all the attention, but he kept pointing people towards the One to come. And when the right moment came, he gladly yielded to Jesus in order to make true his words: “He must increase and I must decrease”. The date of John’s birth is near the summer solstice. St. Augustine said that this is very symbolic because after John’s birth, daylight begins to grow shorter, whereas after Jesus’ birth, it begins to increase.

John serves as a reminder for all of us of our calling to bring people to the light of Jesus our Lord. Today, we have famous people in politics, in sports, in music, in films and theaters – but unfortunately, many of them direct people toward other values.

May St. John inspire us not to seek our own glory but to direct others to Jesus and to the values of the Kingdom!

Saturday of the 11th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 6:24-34. Unsa may angay natong kabalak-an? Ang responsableng ginikanan mabalaka para sa kaugmaon sa iyang mga anak. Ang buotang anak mabalaka usab alang sa kahimsog sa iyang ginikanan. Normal kini nga mga pagbati. Apan adunay mga kabalaka nga walay hinungdan. Pananglitan, adunay tawo nga magsigig kaguol nga matigulang ang porma o hitsura. Kini nga kabalaka walay kapuslanan tungod kay bisan unsaon dili man kapugngan ang pagkausab sa atong nawong ug ang katigulangon. Dili usab kini maoy labing importante. Diha sa ebanghelyo si Cristo nag-ingon nga ang Gingharian sa Dios ug ang katarong maoy angay natong unahon. Ang pagkab-ot niini mao unta ang sentro sa atong mga paningkamot.

Friday of the 11th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 6:19-23. Unsa may atong gipakabahandi sa kinabuhi? Ang tawo dali ra madani sa bahanding kalibotanon sama sa kwarta, balay, yuta, ug alahas. Dili man sayop ang paghupot og mga butang nga sama niini kon kini atong kab-oton sa maayong paagi, huptan sa igo nga gidaghanon, ug gamiton sa saktong tumong. Ang ubang tawo mahungog sa materyal nga mga butang ug tungod niini mahimo silang tikasan, kawatan ug laog. Dili kini angay mahitabo kanato. Iasa man nato ang sobrang materyal nga bahandi nga dili man nato kini madala sa kamatayon? Mas maayo pa nga atong sundon ang sugo ni Cristo sa pagtigum og bahanding langitnon  sama sa kaayo ug kamanggihatagon kay kini dili madugta ug dili mawala.

Thursday of the 11th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 6:7-15. Unsa man ang saktong pamaagi sa pag-ampo? Ang kanindot sa pag-ampo dili masukod sa gidaghanon sa mga pulong o sa katas-on sa litaniya. Kinahanglan aduna gayod kitay panahon para sa paghilom ug pagpamalandong sa Pulong sa Ginoo. Sa pag-ampo, mosangpit kita sa Dios sama sa usa ka anak nga mamarayeg sa iyang mapinanggaong amahan. Dayegon ug pasalamatan nato ang Ginoo sa Iyang makanunayong pag-amping kanato. Dili kita mangayo Kaniya sa bisan unsa na lang. Igo na nga hatagan kita Niya sa inadlaw-adlaw natong gikinahanglan aron mabuhi nga malipayon. Uban niini, pangayoon nato ang grasya nga makapasaylo kita sa isigkatawo ug malikay sa daotang binuhatan.

Wednesday of the 11th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 6:1-6, 16-18. Unsa man ang batasan nga angay mag-uban sa atong pagbuhat og maayo? Diha sa ebanghelyo si Cristo nag-ingon nga kon ang atong tuong kamot mohatag og limos dili nato pahibaloon ang atong walang kamot. Kini ang iyang pamaagi sa pagtudlo kanato sa dili pagpasigarbo sa atong mga maayong buhat. Usahay sa atong pagbuhat og maayo, adunay laing tawo nga mapasidunggan. Kon mahitabo kini, dili kita angay masuko o malain. Hinoon, isipon nato kini nga kahigayonan sa pagpakita sa Ginoo nga ang atong pagtabang kinasingkasing gayod, ug nga wala kita mag-apas sa tawhanong pagdayeg lamang. Alang kanato mas bililhon ang langitnong ganti kaysa pasidungog sa mga tawo.

Tuesday of the 11th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 5:43-48. Unsa may angay natong buhaton sa atong mga kaaway? Adunay tawo nagpatambag sa pari. "Padre, adunay negosyante nga nagtukod og dakong tindahan atbang gayod sa akong gamay nga tindahan. Unsa may akong buhaton?" Ang pari mitubag: "Matag buntag moatubang ka sa imong tindahan ug bendisyoni kini. Pagkahuman, atubanga ang tindahan sa imong kompetensya ug bendisyoni usab kini. Himoa ni sulod sa usa ka bulan. Human ana balik dinhi ug suginli ko sa mahitabo." Human sa usa ka bulan, mibalik ang tawo ug miingon: "Padre, gibuhat nako ang imong gisugo. Karon, nasira na ang akong tindahan. Pero, gikuha ako sa akong kumpetensya ug gihimo nga tigdumala sa iyang tindahan."

Monday of the 11th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 5:38-42. Unsa may angay tang buhaton kon kita hilabtan o pasakitan sa isigkatawo? Kasagaran nato kon masakitan maghunahuna dayon nga manimalos. Kon masumbagan o matikasan, mangita dayon og paagi nga makasumbag o makapanikas og balos. Mao kini ang balaod sa “Mata bayrag mata” nga gustong usbon ni Cristo. Siya miingon, “Kon sagpaon ang tuo mong aping, ipasagpa usab ang wala.” Nagpasabot ba kini nga ato lamang tugotan ang laing tawo nga magbalikbalik sa pagpasipala kanato? Dili. Gisulti lamang kini ni Cristo aron sa pagtudlo nga dili gayod kita angay manimalos sa mga nakasala kanato. Ang pagpanimalos mopalungtad lamang sa panag-away nga maoy hinungdan sa walay katapusang kasakit.

11th Sunday in Ordinary Time (Year B)

Ez 17:22-24; 2 Cor 5:6-10; Mk 4:26-34

Unsa may atong ganahan – gagmay o dagko? mubo o habog? Kasagarang tawo ganahan og dagko ug habog. Tungod niini, mas mailhan sa kalibotan ang pinakadako nga barko, o kaha ang pinakahabog nga edipisyo. Daghan usab mas mopili og dagko nga trabaho tungod kay pinaagi niini mahinungan ta sa mga tawo. Daghan pud mangandoy sa habog nga posisyon sa katilingban tungod kay pinaagi niini kita hangdon sa kadaghanan.

Unsa may ganahan nato – hinay o paspas? Kasagaran nato ganahan gyud og paspas. Pilion nato ang sakyanan nga kusog modagan, ang trabaho nga dili madugay ang sweldo, ang negosyo nga dali ra moginansya, o kaha ang wali nga dali ra mahuman.

Ning Domingoha, gitudloan kita sa ebanghelyo nga ang Gingharian sa Dios magsugod sa ginagmay'ng mga butang ug makab-ot nato kini sa hinayhinay nga paagi. Pero yuna pa, unsa man diay ang Gingharian sa Dios?

Diha sa ebanghelyo karon si Cristo nagsaysay og duha ka sambingay: ang sambingay sa Liso nga Nagtubo ug ang sambingay sa Liso sa Mustasa. Pinaagi ning duha ka mubong sambingay atong masabtan nga ang Gingharian sa Dios wala magpasabot og usa ka lugar o palasyo nga puy-an sa mga tawo. Ang Gingharian sa Dios adunay kalabotan sa usa ka kahimtang o sitwasyon sa kinabuhi diin ang kabubut-on sa Dios maoy maghari. Sa ebanghelyo ni San Lucas giingnan ni Jesus ang mga tawo, “Dili dayag ang pag-abot sa Gingharian sa Dios; dili ka makaingon 'Ania dinhi o tua didto,' kay ang Gingharian sa Dios anaa na sa inyong taliwala” (17:21). Sa pagsulti niini, iyang gipasabot ang iyang kaugalingon nga maoy katumanan sa Gingharian sa Dios. Matag adlaw sa iyang pagpakig-uban sa mga tawo, gituman niya ang kabubut-on sa iyang Amahan.

Ang kalambigitan sa Gingharian sa Dios ug sa pagtuman sa Diosnong kabubut-on ato usab nga makita diha sa pag-ampo nga gitudlo ni Jesus ngadto sa iyang mga tinun-an: “Amahan namo nga anaa sa langit; pagdaygon ang imong ngalan. Moabut kanamo ang imong gingharian, matuman ang imong pagbuot dinhi sa yuta maingon sa langit” (Mateo 6:10). Ang Gingharian sa Dios mahitabo kon ang kabubut-on sa Dios mao na ang gisunod sa mga tawo. Mahimo kining realidad dili lamang sa langit kondili dinhi usab sa yuta.

Ang katukoran sa Gingharian sa Dios magsugod sa ginagmay'ng mga butang – sama sa pagtuman sa sugo sa ginikanan, pag-uli sa sobra nga sukli sa tindahan, pag-amping sa butang nga hinolaman, pagtahod sa tigulang, o kaha sa pagtarong og pagtoon diha sa tulonghaan. Kini sila murag gagmay'ng liso nga atong gisugdan pagtanom sa atong kasingkasing ug kalag. Adunay kamatuoran ang giingon ni Cristo: “Ang tawo nga masaligan sa gagmay'ng butang masaligan usab sa dagko. Samtang ang tawo nga dili matinud-anon sa gagmay'ng butang dili usab magmatinud-anon sa dagko” (Lukas 16:10).

Ang katumanan sa Gingharian sa Dios mahitabo sa hinayhinay nga paagi. Walay tawo nga mahimong santos sa usa lamang ka pagpamilok. Walay tawo nga mahimong matarong human lang sa usa ka kagabhion. Sama sa gamay'ng liso sa mustasa nga atong gitanom, ang atong pagtuman sa kabubut-on sa Dios hinayhinay nga modako diha sa atong kasingkasing ug mamunga diha sa atong kinabuhi. Mahitabo kini diha sa inadlaw-adlaw natong pagpaningkamot nga mahimong sulondon nga mga anak sa Dios.

Si Manong Pablo usa ka inilang negosyante og karne sa baboy diha sa merkado. Matag adlaw mahurot ang lima ka dagkong inihaw nga baboy pagpalit sa mga tawo. Pinaagi niini, gibuhi niya ang iyang pamilya, ug gipahuman niya og eskuyla ang lima niya ka mga anak. Ako siyang gipanguta, “Unsa may sekreto nimo manong sa maayo nga negosyo?” Ang iyang tubag ingon niini: “Padre, sulod sa daghang katuigan, nagrespeto ug nagmatinud-anon ako sa akong mga kustomer sa tindahan.” Nga sa ato pa, ang iyang inadlaw-adlaw nga pagsunod sa kabubut-on sa Dios nagbunga og maayong kinabuhi para kaniya ug sa iyang pamilya.

Sacred Heart of Jesus (B)

In a deck of playing cards, you will find four images of a king. The first is the king of clubs. A club is a weapon that can be used to harm another person. A club is an instrument of a hostile person; an extension of a violent hand. Jesus cannot be the king of clubs because he did not come to sow violence. He was a man of peace. He came so that all of us may learn to treat one another as brothers and sisters.

The second is the king of spades. A spade is a shovel; an instrument used to throw dirt. A spade also can be a symbol of the grave because it usually is the instrument used for digging. Jesus cannot be the king of spades because he did not come to make us dirty. He came to cleanse us from everything that defiles us. Moreover, Jesus cannot be the king of spades because he did not stay in the grave. Jesus rose from the dead and he is the Lord of the living.

The third is the king of diamonds. A diamond is an expensive stone; an important piece for the rich and the famous. Jesus cannot be the king of diamonds because he did not come to own the world and its possessions. He came to share our poverty and to teach us how to be generous. Jesus provided for the needy and consoled the brokenhearted.

If Jesus is neither king of clubs, spades and diamonds, then he only can be the king of hearts. Jesus is our king of hearts because he came to love us. He is a king with the heart of a good shepherd. He knows his sheep by heart. He calls them by name. He leads them to green pasture. And he is willing to risk his life for his sheep. Jesus is a king with a forgiving heart, rich in patience and full of mercy. He is willing to search for the lost sheep, to leave the ninety-nine for the one who is lost. And he always is happy for every sheep counted back, for one repentant sinner. The heart of this King is sacred because it is Dives Misercordia, rich in mercy.

If Jesus is our king of hearts, then we cannot be Christians of clubs. We need to stop abusing and hurting anyone. We need to end the cycle of violence around us. We must not think of getting even with others who have hurt us. Revenge is never a Christian option.

If Jesus is our king of hearts, then we cannot be Christians of spades. We have to stop throwing dirt to one another. Let us stop our gossiping, our backbiting — the malicious acts of destroying others’ good reputation.

If Jesus is our king of hearts, then we cannot be Christians of diamonds. We must not allow money and material possessions to enslave us. We must not allow our wealth to stop us from becoming good Christians. We rather place our full trust in the goodness of the Lord.

If Jesus is our king of hearts, then every one of us must have a sacred heart. Our hearts have to beat with the heart of Jesus. Our hearts also must be warm, tender, compassionate, patient, forgiving and rich in kindness.

[This is an adaptation of the homily of Bishop Socrates B. Villegas entitled “King of Hearts”]

Thursday of the 10th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 5:20-26. Sensitibo ba kita sa pagbati sa ubang tawo? Daghan kanato dali makabantay sa kaugalingong pagbati, apan dili sa pagbati sa laing tawo. Dali kita masuko kon kita ang binuangan, apan sayon lang nato ang pagbinuang sa uban. Gahi kita malimot sa sayop nga nahimo sa tawo kanato, apan dali nato malimtan ang atong nahimong sayop sa uban. Dili kini maayo. Sa ebanghelyo si Jesus miingon: “Inigdala nimo sa imong halad sa Dios... ug didto mahinumdum ka nga nasilo ang imong isigkatawo, biyai ang imong halad atubangan sa halaran, ug pakig-uli una kaniya. Unya balik sa halaran ug ihalad ang imong halad sa Dios.” Kini ang pamaagi ni Jesus sa paghimo kanato nga mas sensitibo sa pagbati sa uban.

Wednesday of the 10th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 5:17-19. Unsa may papel sa balaod diha sa atong kinabuhi? Si Cristo nagtahod sa mga balaod ug andam siya nga mosunod niini subay sa ilang espirito ug katuyoan. Sa atong katilingban ug Simbahan karon adunay mga balaod nga gipahiluna alang sa kaayohan sa tanan. Isip mga sakop kita adunay obligasyon sa pagsunod niini. Ang pagtuman sa mga balaod maoy usa ka pagpakita sa atong gugma sa Ginoo ug sa isigkatawo. Apan, aduna bay panahon nga dili nato angay'ng sundon ang balaod? Kon ang balaod dili magsilbi sa kaayohan sa tawo, o kon kini dili makataronganon, dili kini angay'ng sundon. Kini ang nagpaluyo sa giingon ni Cristo, “Ang balaod gihimo para sa tawo, dili ang tawo para sa balaod.”

Tuesday of the 10th Week in Ordinary Time (Year B)

Mateo 5:13-16. Unsa may papel sa mga Kristiyano dinhi sa kalibotan? Diha sa ebanghelyo, si Jesus migamit og duha ka hulagway: asin ug kahayag. Ang asin maghatag og kalami sa pagkaon. Sa samang paagi, ang mga Kristiyano gilaoman ni Jesus nga maghimo sa kalibotan nga mas nindot nga puy-an. Ang kahayag importante nga elemento sa kalibotan; kon wala kini magbinanggaay kita ug daghan kanato ang mahagbong sa mga kanal o pangpang. Gitawag kita ni Jesus og “kahayag” tungod kay gusto niya nga kita ang maghatag og lamdag sa katilingban ug nga kita ang maggiya sa usag-usa sa saktong dalan padulong sa katarong. Bisan unsa ang estado sa kinabuhi, mahimo nato ang paghatag og gugma ug kalipay sa katilingban.

Saint Barnabas, Apostle

Mateo 5:1-12. Unsa may kalainan sa kalipay ug kabulahanan? Ang kalipay mahimong mahatag sa kalibotan. Pananglitan, ang tawo makakaplag og kalipay diha sa kwarta, sa butang, o sa lawasnong relasyon. Apan dili tanang tawo nga malipayon bulahan. Ngano man? Tungod kay ang pagkabulahan makab-ot lamang sa mga tawo nga nahilambigit sa Dios. Diha sa ebanghelyo karon, giingnan ni Jesus ang mga kabos, nagsubo, gilutos ug dinaugdaog nga bulahan sila tungod kay sila nahiusa kaniya. “Bulahan ang gilutos tungod sa ilang pagsunod sa kabubut-on sa Dios, kay ila ang Gingharian sa langit.” Ang kabulahanan diay mahatag lamang sa Dios; masinati kini sa mga tawo bisan sa ilang kalisod ug kagul-anan. 

Solemnity of the Body and Blood of Christ (B)

Marcos 14:12-16, 22-26. Unsa man ang atong gibuhat diha sa pagkalawat? Diha sa atong pagdawat sa lawas ni Cristo, kita gawasnon nga misulod sa usa ka Kasabutan uban sa Dios. Sa pagkalawat, sama ra nga kita miingon: “Oo Ginoo, gusto ako nga mahiusa kanimo.” Sa iyang kabahin, si Cristo nagsaad kanato: “Ang mukaon sa akong lawas ug moinum sa akong dugo makabaton sa kinabuhing walay katapusan.” Sa Ingles, ang pagkalawat gitawag nato og communion, nga nagpasabut og kahiusahan. Kining kahiusahan dili lang sa pagkaon kondili sa kinabuhi ug misyon ni Cristo. Kon kita makig-uban ni Cristo sa matag adlaw, makasiguro kita nga makadawat sa walay katapusang kinabuhi ug kalipay nga iyang gisaad.

Solemnity of the Body and Blood of Christ (Year B)

Marcos 14:12-16, 22-26

Niining solemnidad sa Lawas ug Dugo ni Cristo, kita gipahinumduman kon kinsa ang atong gidawat diha sa Eukaristiya ug kon unsa ang atong gibuhat diha sa pagkalawat.

Kinsa man ang atong gidawat diha sa Eukaristiya?

Ang atong gidawat diha sa Santos nga Misa mao si Cristo mismo. Ang ebanghelyo nagsaysay mahitungod sa Katapusang Panihapon kanus-a gitukod ni Cristo ang Eukaristiya. Mikuha siya og pan, nagpasalamat sa Dios Amahan, mipikas niini ug miingon sa iyang mga tinun-an: “Dawata ninyo kini. Kini mao ang akong lawas.” Unya, mikuha siya sa kalis, nagpasalamat sa Dios Amahan ug mitunol niini ngadto sa mga tinun-an ug miingon: “Kini ang akong dugo, ang dugo sa kasabotan nga iula alang sa daghang katawhan”. Klaro kaayo sa mga lihok ug pulong ni Cristo nga ang Eukaristiya nga iyang gihimo maoy usa ka buhat sa dakong pagsakripisyo. Gawasnon niya nga gihalad ang iyang tibuok kinabuhi alang sa kaluwasan sa mga tawo.

Sa Balaang Kasulatan, ang Kasabotan (covenant) maoy usa ka solemne nga pagpanumpa sa duha ka partido nga magmatinud-anon sa ilang gikauyonan. Pananglitan, sa kasabotan tali sa Dios ug sa katawhan sa Israel, ang Ginoo nanumpa nga mag-amoma ug manalipud sa katawhan sa Israel. Sa ilang bahin, ang katawhan sa Israel nanaad nga tumanon nila ang tanang sugo sa Ginoo. Matag solemneng kasabotan adunay ilhanan. Ang bangaw maoy nahimong ilhanan sa kasabotan sa Dios ug ni Noe; ang pagtuli maoy timailhan sa kasabotan sa Dios ug ni Abraham; ug, sumala sa unang pagbasa, ang pagsablig sa dugo gikan sa hinalad nga mga mananap maoy nahimong ilhanan sa kasabotan sa Dios ug ni Moises.

Sa ikaduhang pagbasa, ang sulat para sa mga Hebreo nagpasabut nga sa bag-ong Kasabotan, dili na dugo sa mga mananap ang giula kondili dugo mismo ni Cristo. Ang maong dugo gihatag dili aron isablig kondili aron imnon sa mga tawo alang sa ilang kaluwasan. Si Cristo mao ang naghimo sa paghalad, ug ang gihalad mao ang iyang kinabuhi. Kon ang dugo sa mga mananap gitoohan sa mga tawo nga makahugas sa ilang tawhanong kahugaw, unsa na lang kaha ang kalimpyo sa tawo nga mahugasan sa dugo sa Anak sa Dios. Diha ni Cristo, wala nay bili ang paghalad ug pagpadugo sa mga mananap. Atubangan sa Dios, wala nay laing mas bililhon pa nga halad kaysa Santos nga Misa.

“Buhata kini aron sa paghandum kanako.” Tungod sa gibiling sugo ni Cristo, ang Eukaristiya nahimong walay kinutubang handumanan sa sakripisyo sa kinabuhi nga iyang gihalad. Dili kini ordinaryong handumanan tungod kay sa matag higayon nga kini saulogon maghatag kini og grasya ug kaluwasan sa mga tawo nga magsaulog niini ug sa mga tawo nga gipahinungdan niini.

Unsa man ang atong gibuhat diha sa pagkalawat?

Diha sa atong pagkalawat, kita gawasnon nga misulod sa usa ka Kasabutan uban sa Dios. Diha sa atong pagdawat sa lawas ug dugo ni Cristo, sama ra nga kita miingon: “Oo Ginoo, gusto ako nga mahiusa kanimo.” Sa iyang kabahin, si Cristo nagsaad kanato: “Ang mukaon sa akong lawas ug moinum sa akong dugo makabaton sa kinabuhing walay katapusan.”

Sa Ingles, ang pagkalawat gitawag nato og communion, usa ka nindot nga pulong nga nagpasabut og kahiusahan. Diha sa atong pagkalawat, kita nahiusa uban kang Cristo ug sa Kristohanong katilingban. Kining kahiusahan dili lang sa bangkite o sa pagkaon kondili kahiusahan sa kinabuhi ug misyon ni Cristo dinhi sa kalibutan. Kon kita makig-uban ni Cristo sa matag adlaw sa atong kinabuhi, makasiguro kita nga makadawat sa walay katapusan nga kinabuhi ug kalipay nga iyang gisaad.

Saturday of the 9th Week in Ordinary Time (Year B)

Marcos 12:38-44. Kinsa man ang tawo nga makapalipay sa Ginoo? Una, siya kadtong tawo nga maampoon ug mahigugmaon. Ang atong relasyon sa Ginoo kinahanglan nga ubanan sa maayong relasyon sa isigkatawo. Diha sa ebanghelyo gisaway ni Cristo ang mga Magtutudlo sa Balaod tungod kay haloyo sa ilang tag-as nga mga pag-ampo, nanlupig sila sa mga biyuda ug nangilog sa ilang mga katigayonan. Dili kini angay natong sundon. Ug ikaduha, ang tawo makapahimuot sa Ginoo kon siya andam maghalad sa iyang tibuok kinabuhi ngadto sa iyang Magbubuhat. Ang biyuda nga mihulog sa panudlanan sa templo og duha ka sensilyo gidayeg sa Dios tungod kay sa pagbuhat niini gihatag na niya ang tanan nga iyang gihuptan.

Thursday of the 9th Week in Ordinary Time (Year B)

Marcos 12:28-34. Unsa man ang labing nindot nga halad para sa Ginoo? Ang ebanghelyo karon nagtudlo kanato nga ang halad nga labing makalipay sa Dios dili kwarta, butang, o pagkaon nga atong dalhon sa altar, kondili ang paghigugma Kaniya sa tibuok natong kasingkasing, hunahuna ug kusog, ug ang paghigugma sa isigkaingon sama sa atong paghigugma sa kaugalingon. Sa ato pa diay, ang atong kwarta o butang nga dalhon sa simbahan walay bili kon sa inadlaw-adlaw natong kinabuhi wala kitay panahon para sa Ginoo ug wala usab kitay pagbati para sa isigkatawo. Tabla ra kita sa usa ka ginikanan nga magsigi lag hatag og kwarta ug butang sa anak apan walay panahon ug pag-atiman niini.

Wednesday of the 9th Week in Ordinary Time (Year B)

Marcos 12:18-27. Motoo ba kita sa Pagkabanhaw? Bisan tuod sakop sila sa relihiyosong pundok, ang mga Saduseo walay pagtoo sa pagkabanhaw. Kini tungod kay ang maong pagtulon-an wala hisgoti sa balaod ni Moises. Gawas niana ang mga Saduseo mga adunahan ug gamhanan; wala silay dakong hinungdan nga mangandoy pa og laing kalibotan nga maghatag og kalipay. Apan dili ingon niini ang angay nga hunahuna ug pagbati sa mga tinun-an ni Cristo. Si Jesus nag-ingon nga ang atong Langitnong Amahan maoy Dios sa mga buhi, dili sa mga patay. Toohan nato ang iyang saad, "Mouna ako ug mag-andam og lugar alang kaninyo..." Tarongon nato ang atong kinabuhi karon aron ang kinabuhing dayon atong maangkon.

Position Paper of the Diocese of Talibon Concerning the RH Bill (Visayan Version)

Gitahod namo ang Dios. Girespeto namo ang kinabuhi sa tawo. Gihatagan namo og bili ang pamilya. Gihigugma namo ang mga kabataan. Kini ang mga hinungdan ngano nga kami, ang Katawhan sa Dios sa Dyosesis sa Talibon, makusganon nga mobabag sa gipasakang balaodnon nga gitawag og Reproductive Health Bill.

Nagatoo kami nga ang RH Bill wala mahisubay sa kabubut-on sa Ginoo. Ang sakramento sa kaminyoon, nga gimugna sa Dios, adunay duha ka katuyoan nga dili mahimong bulagon. Una, kini para sa kahiusahan ug kalipay sa magtiayon nga magkahigugmaay. Ug ikaduha, kini alang sa pagpasanay ug kaayohan sa tawhanong kaliwatan. Tungod niini, ang magtiayon kinahanglan nga magpabiling abli sa posibilidad nga ang ilang gugma mamunga og bag-ong kinabuhi. Kining duha ka bililhong tumong gibalewala sa RH Bill sa dihang gidasig niini ang artificial contraception, usa ka buhat nga maghawid sa magtiayon sa paghatag sa kinatibuk-ang kinabuhi ngadto sa usag-usa ug magtumong sa pagsira sa posibilidad nga adunay bag-ong kinabuhi nga mahimugso diha sa ilang panagpuyo.

Nagatoo kami nga ang RH Bill walay pagtahod sa kinabuhi sa tawo. Ang tawo sagrado kaayo tungod kay siya gimugna sa hulagway ug kasamahan sa Dios. Angay lamang nga atong panalipdan ug ampingan ang tawo gikan sa iyang pagkahimugso hangtod sa iyang kamatayon. Ginaingon nga ang RH Bill para sa kahimsog sa tawo. Apan, sa iyang pagdasig sa artificial contraception, nahimo kining peligroso dili lamang sa panglawas, kondili sa kinabuhi mismo sa bata diha sa sabakan. Makadaot usab kini sa lawasnon ug espiritohanong kinabuhi sa mga babae ug sa mga lalaki nga mosunod niini.

Nagatoo kami nga ang RH Bill dili matinud-anon sa pag-amping sa pamilya. Ang pamilya gitawag og “Gamay'ng Simbahan” tungod kay dinhi itudlo ug sugdan sa pagpuyo ang gugma para sa Dios ug sa isigkatawo. Sa pagdasig sa artificial contraception, ang RH Bill nagbutang sa pamilya sa usa ka delikadong kahimtang. Napamatud-an na sa mga nagtoon nga ang mga nasod nga nagduso sa artificial contraception nakasinati og dakong pagtubo sa mga kaso sa pagpanapaw, diborsyo, pakighilawas gawas sa kaminyoon, pagmabdos sa mga batan-on, ug aborsyon.

Nagatoo kami nga ang RH Bill walay saktong gugma sa kabataan. Ang mga bata gasa sa Dios. Ato silang gipakabililhon tungod kay sila ang maghatag og kahulogan sa atong Kristohanong kinabuhi ug magdasig sa mga ginikanan sa pagpaningkamot sa pagtrabaho. Ang RH Bill nagtan-aw sa kabataan nga babag sa kalamboan. Gihunahuna niini nga ang Pilipinas mas moasenso kon mogamay ang gidaghanon sa mga batang buhion, pakan-on ug paeskuylahon. Wala niini tan-awa ang kamatuoran nga ang kabataan magdala og kaugmaon ug kaayohan.

Imbis nga suportahan ang RH Bill, kami mapaubsanon nga manawagan sa tanang Pilipino ug sa mga magbabalaod sa nasod sa:

1. Pagdasig ug paggamit sa Natural Family Planning (NFP) diha sa pagplano sa gidak-on sa pamilya. Ang NFP kabahin sa maalamon nga desinyo sa Ginoo para sa tawhanong sekswalidad. Dili kini paliton, epektibo kaayo, ug walay mga daotang epekto sa lawas. Labaw pa niana, magdasig kini og pagrespetohay, pagtinabangay, pagdisiplina ug pagpugong sa kaugalingon - mga hiyas nga bililhon alang sa malungtaron ug malipayong kaminyoon.

2. Pag-ila ug paglaban sa katungod sa bata nga anaa sa sabakan. Ang bata sulod sa tagoangkan maoy labing luoy sa mga anak sa Dios. Kinahanglan natong panalipdan ang iyang kinabuhi ug siguradohon ang iyang kaayohan pinaagi sa pagdili sa abortifacient contraceptives ug sa tinuoray nga pagpatuman sa balaod batok sa aborsyon.

3. Paggamit sa pundo sa gobyerno alang sa pagpakigbatok sa kapobrehon, dili sa pagpamalit og contraception. Ang dakong bahin sa panudlanan sa nasod nagagikan sa hinagoang kwarta sa mga tawo, nga kadaghanan mga Katoliko. Angay lamang nga kini gamiton alang sa mga proyekto nga maghatag og kinabuhi sa katawhan, dili sa mga butang nga ikasakit ug makadaot kanila.

4. Pagpadayon sa malisod nga pakigbugno batok sa korupsyon, nga maoy labing dakong hinungdan sa kalisod ug kasakit sa katawhan. Ipabilanggo ang mga kawatan ug ipauli nila ang kinawat nga bahandi sa nasod.

Busa, makighiusa kami sa tinuod nga tingog sa katawhang Pilipinhon diha sa pag-ingon, “No to RH Bill, Yes to God's Will!”

Position Paper of the Diocese of Talibon Concerning the RH Bill (English Version)

We honor God. We respect human life. We value our family. We love our children. These are the main reasons why we, the People of God in the Diocese of Talibon, strongly oppose the passage of the Reproductive Health Bill.

We believe that the RH Bill is not in consonance with the will of God. The sacrament of marriage, authored by God, has two inseparable meanings, namely: the unitive – which serves the good of spouses; and the procreative – which serves the good of the human race. These noble purposes of marriage are being undermined by the RH Bill when it promotes artificial contraception, an act which holds couples from giving themselves fully to each other and which aims to close the possibility of conceiving a new human life.

We believe that the RH Bill lacks respect for life. Human life is most sacred because it is made in the image and likeness of God. We need to protect and care for it from the moment of conception up to its natural death. The RH Bill claims to be for reproductive health. However, by promoting artificial contraception, it can be dangerous not only to the health, but even to the life, of unborn babies. It can also be harmful to the physical and spiritual well-being of men and women.

We believe that the RH Bill does not truly care for the family. The family is called the “Domestic Church” because it is here that the love of God and neighbor can be taught and put into practice. By encouraging artificial contraception, the RH Bill puts the family in a precarious situation. Studies have shown that countries which promote artificial contraception consequently have higher incidence of adultery, divorce, premarital sex, teenage pregnancy and abortion.

We believe that the RH Bill has little love for children. Children are gifts from God. We treasure them because they give meaning to our Christian lives and inspire parents to work hard. The RH Bill considers children as hindrance to development. It presumes that the Philippines would be better off if there are fewer mouths to feed and fewer children to educate and to care for. It turns a blind eye on the fact that children can be our great assets or treasure.

Instead of supporting the RH Bill, we humbly ask our countrymen, our leaders and lawmakers to:

1. Promote and practice Natural Family Planning (NFP). NFP is part of God's wise design for human sexuality. It is free, highly effective and has no side effects. Importantly, it encourages mutual respect, shared responsibility, self-discipline and self-control, which are essential values for a permanent and happy marriage.

2. Defend the right to life of the unborn child. The baby inside the womb is the most powerless of all God's children. We need to secure its well-being by putting a strict ban on abortifacient contraceptives and a better enforcement of the law against abortion.

3. Use government resources for poverty alleviation, not for contraception. Most of the coffers of the government come from the hard-earned money of its people, majority of which are Catholics. It is therefore proper to use such funds for life-giving projects that benefit the people, not those things which offend or harm them.
   
   
4. Continue the hard fight against corruption, which is the main cause of our people's poverty and misery. Bring thieves to jail and oblige them to return stolen money to the government.
   
   
   And so, we join the genuine voice of the Filipino nation as we say, “No to the RH Bill, Yes to God's will.”

Tuesday of the 9th Week in Ordinary Time (Year B)

Marcos 12:13-17. Pila man ang atong ihatag pagbalik sa Dios? Adunay mga tawo nga mohatag sa ikanapulo nga bahin sa ilang abot ngadto sa Ginoo. Gisunod nila kining tulomanon sa gitudlo sa Bibliya kalabot sa dyesmos (Tithing). Dalaygon kini nga buhat, ilabina kon kini ubanan sa malipayong kasingkasing. Apan unsa may atong ikasulti sa mga binunyagan nga dili mohatag og dyesmos? Ang Simbahang Katoliko wala mag-obliga sa iyang mga sakop sa paghatag sa ikanapulo nga bahin sa ilang abot. Tungod niini, daghan ang wala magtagad sa ilang katungdanan sa Simbahan. Dili kini maayo. Angay nga makat-on kita sa paghatag og bahin sa Ginoo pinaagi sa pagtabang sa mga kabos ug sa pagsuporta sa Iyang Simbahan.

Monday of the 9th Week in Ordinary Time (Year B)

Marcos 12:1-12. Kinsa man ang tag-iya sa tanan ning kalibotan? Ang Sambingay sa mga Saop nga atong nadungog sa ebanghelyo karon magpahinumdum kanato nga ang Dios maoy tag-iya sa tanang mga butang. Kitang mga tawo mga piniyalan lamang ug gilaoman sa Dios nga mag-amping ug magpalambo sa Iyang kabtangan. Nindot kini nga pahimangno tungod kay daghan kanato magkinabuhi nga murag maoy tag-iya. Laog ug hakog, mapahimuslanon ug abusado sa mga hinimo sa Ginoo. Sayop kini nga kinaiya. Sanglit Iya sa Dios ang tanan, kinahanglan makamao kita mohatag sa Dios sa Iyang bahin ug magpaambit sa unsay anaa kanato ngadto sa atong isigkatawo. Ingon niini ang buhaton sa usa ka buotang piniyalan sa Ginoo.

Trinity Sunday (Year B)

Mateo 28:16-20

Usa ka titser sa teolohiya ang nangutana sa iyang mga estudyante, “Unsa may magamit nato nga hulagway nga makatabang pagpasabut sa dakong misteryo sa Santisima Trinidad?”

“3 in 1 coffee!”, misugyot ang usa ka estudyante. “Sama nga usa lang ka Dios nga adunay tulo ka persona – Amahan, Anak ug Espiritu Santo, ang 3 in 1 coffee usa lang ka ilimnon nga adunay tulo ka sagol – kape, gatas ug asukal.”

Sa pagkatinuod, walay butang nga sarang ikahulagway sa kinatibuk-ang misteryo sa Santisima Trinidad. Tulo ka persona, apan usa lang ka Dios. Lisud kini sabton. Dili ba kaha kini ginamagama lang sa mga Katoliko? Dis-a man gikan kining maong pagtoo?

Ang mga pulong “Santisima Trinidad”, nga maoy atong gitawag sa tulo ka Persona sa Dios, dili nato mabasa sa Bibliya, apan ang maong kamatuoran atong makita sa daghang higayon diha sa Balaang Kasulatan. Pananglitan, ang ebanghelyo nagsaysay kanato nga ang Dios Amahan nagpadala sa usa ka anghel ngadto kang Maria ug nagpahibalo kaniya nga ang Espiritu Santo mokunsad kaniya ug nga ang Anak sa Dios mahimugso sa iyang sabakan (Lk 1:26-38). Unya, sa pagbunyag ni Jesus, ang Espiritu Santo gihulagway sama sa usa ka salampati nga mikunsad sa Dios Anak, ug ang tingog sa Dios Amahan nadungog gikan sa kahitas-an (Mt 3:16-17).

Ang liturhiya karong Domingoha naghatag og dugang basihanan sa doktrina sa Santisima Trinidad. Sa unang pagbasa, ang Dios gihulagway ni Moises sama sa usa ka maayong amahan nga nagpakabana ug nagpadayon sa pagmatuto sa katawhan nga iyang giisip nga mga anak (Deut 4:32-34; 39-40). Si San Pablo, diha sa ikaduhang pagbasa, nagsangyaw sa papel sa Espiritu Santo nga maoy nagpahimo sa mga binunyagan nga mga anak sa Dios Amahan ug mga igsoon ni Jesu-Cristo (Rom 8:14-17). Unya diha sa ebanghelyo, si Jesus mismo mipadayag sa Santisima Trinidad ngadto sa iyang mga tinun-an diha sa pag-ingon: “Panlakaw kamo sa tibuok kalibutan ug tudloi ang mga tawo sa tanan kong gisugo. Ug bunyagi sila sa ngalan sa Amahan, sa Anak, ug sa Espiritu Santo” (Mt 28:19).

Apan, dis-a man gikan ang atong pagsabut nga usa lang kini ka Dios nga adunay tulo ka persona? Nganong dili man tulo ka Dios? Ang tubag mao kini. Diha sa ebanghelyo, si Jesus mismo ang nag-ingon nga Siya ug ang iyang Amahan usa ra (Jn 10:30). Ang nakakita Kaniya, nakakita usab sa Amahan. . . Siya anaa sa Amahan ug ang Amahan anaa Kaniya (Jn 14:9-11). Unya, miingon usab si Jesus nga Siya ug ang Amahan magpadala sa Espiritu Santo nga maoy magsaksi Kaniya (Jn 15:26).

Ang pinakaunang dokumento sa Simbahan nga nagsulat sa pagtoo sa Santisima Trinidad mao ang Credo sa mga Apostoles (Apostle's Creed) nga maoy gigamit nga sumbanan sa ipangtudlo sa mga bunyagonon sukad pa sa ikaduhang siglo. Binase sa mga pagtulun-an ni Cristo, gitudlo sa Simbahan nga ang Dios Amahan maoy Magbubuhat sa tanan (God Creator), ang Dios Anak maoy Manluluwas (God Redeemer), ug ang Dios Espiritu Santo maoy Tigbalaan (God Sanctifier).

Unsa may bili sa atong pagsaulog sa pangilin sa Santisima Trinidad?

Ang Santisima Trinidad magpahinumdum nga kita gibuhat sumala sa hulagway sa Dios nga adunay tulo ka persona. Natural lamang sa usa ka ginikanan nga malipay kon moliwat kaniya ang iyang mga anak. Sa samang paagi ikalipay pag-ayo sa Dios kon kita moliwat sa Santisima Trinidad. Sama sa Dios Amahan, kita unta kanunay nga molihok ug magbuhat og mga maayong butang para sa kinabuhi ug kausbawan sa katilingban. Sama sa Dios Anak, kita unta mag-una sa pagsinabtanay, sa pagpasaylo sa mga kaaway, sa pagtabang sa mga pobre ug masakiton, ug sa pagpatunhay sa hustisya ug kalinaw. Ug sama sa Dios Espiritu Santo, kita unta magsaksi sa kamatuoran, maghatag og lamdag sa mga masalaypon, ug magdasig sa mga maluyahon.

Dugang pa niini, ang Santisima Trinidad maoy usa ka nindot nga panig-ingnan sa maayong pamuyo diha sa pamilya. Ang Dios Amahan, Dios Anak ug Dios Espiritu Santo maoy hulagway sa pamilya nga gihiusa sa dakong gugma ug pagtahud para sa matag usa. Sa samang paagi, kita, nga mga sakop sa usa ka pamilya o katilingban, magrespeto unta sa dignidad sa kada tawo ug maglantaw kanunay para sa kaayohan sa tanan. Kon ato kining mahimo, maghari gayod ang kalinaw ug kalipay sa atong katilingban. Apan, kon kita walay pagtahud sa usag-usa ug pagaharian sa kahakog ug kalaog, aduna gayoy kagubot, panag-away ug pagdinumtanay.