Usa
ka titser sa teolohiya ang nangutana sa iyang mga estudyante, “Unsa
may magamit nato nga hulagway nga makatabang pagpasabut sa dakong
misteryo sa Santisima Trinidad?”
“3
in 1 coffee!”, misugyot ang usa ka estudyante. “Sama nga usa lang
ka Dios nga adunay tulo ka persona – Amahan, Anak ug Espiritu
Santo, ang 3 in 1 coffee usa lang ka ilimnon nga adunay tulo ka sagol
– kape, gatas ug asukal.”
Sa
pagkatinuod, walay butang nga sarang ikahulagway sa kinatibuk-ang
misteryo sa Santisima Trinidad. Tulo ka persona, apan usa lang ka
Dios. Lisud kini sabton. Dili ba kaha kini ginamagama lang sa mga
Katoliko? Dis-a man gikan kining maong pagtoo?
Ang
mga pulong “Santisima Trinidad”, nga maoy atong gitawag sa tulo
ka Persona sa Dios, dili nato mabasa sa Bibliya, apan ang maong
kamatuoran atong makita sa daghang higayon diha sa Balaang
Kasulatan. Pananglitan, ang ebanghelyo nagsaysay kanato nga ang Dios
Amahan nagpadala sa usa ka anghel ngadto kang Maria ug nagpahibalo
kaniya nga ang Espiritu Santo mokunsad kaniya ug nga ang Anak sa Dios
mahimugso sa iyang sabakan (Lk 1:26-38). Unya, sa pagbunyag ni Jesus,
ang Espiritu Santo gihulagway sama sa usa ka salampati nga mikunsad
sa Dios Anak, ug ang tingog sa Dios Amahan nadungog gikan sa
kahitas-an (Mt 3:16-17).
Ang
liturhiya karong Domingoha naghatag og dugang basihanan sa doktrina
sa Santisima Trinidad. Sa unang pagbasa, ang Dios gihulagway ni
Moises sama sa usa ka maayong amahan nga nagpakabana ug nagpadayon sa
pagmatuto sa katawhan nga iyang giisip nga mga anak (Deut 4:32-34;
39-40). Si San Pablo, diha sa ikaduhang pagbasa, nagsangyaw sa papel
sa Espiritu Santo nga maoy nagpahimo sa mga binunyagan nga mga anak
sa Dios Amahan ug mga igsoon ni Jesu-Cristo (Rom 8:14-17). Unya diha
sa ebanghelyo, si Jesus mismo mipadayag sa Santisima Trinidad ngadto
sa iyang mga tinun-an diha sa pag-ingon: “Panlakaw kamo sa tibuok
kalibutan ug tudloi ang mga tawo sa tanan kong gisugo. Ug bunyagi
sila sa ngalan sa Amahan, sa Anak, ug sa Espiritu Santo” (Mt
28:19).
Apan,
dis-a man gikan ang atong pagsabut nga usa lang kini ka Dios nga
adunay tulo ka persona? Nganong dili man tulo ka Dios? Ang tubag mao
kini. Diha sa ebanghelyo, si Jesus mismo ang nag-ingon nga Siya ug
ang iyang Amahan usa ra (Jn 10:30). Ang nakakita Kaniya, nakakita
usab sa Amahan. . . Siya anaa sa Amahan ug ang Amahan anaa Kaniya (Jn
14:9-11). Unya, miingon usab si Jesus nga Siya ug ang Amahan
magpadala sa Espiritu Santo nga maoy magsaksi Kaniya (Jn 15:26).
Ang
pinakaunang dokumento sa Simbahan nga nagsulat sa pagtoo sa Santisima
Trinidad mao ang Credo sa mga Apostoles (Apostle's Creed) nga maoy
gigamit nga sumbanan sa ipangtudlo sa mga bunyagonon sukad pa sa
ikaduhang siglo. Binase sa mga pagtulun-an ni Cristo, gitudlo sa
Simbahan nga ang Dios Amahan maoy Magbubuhat sa tanan (God Creator),
ang Dios Anak maoy Manluluwas (God Redeemer), ug ang Dios Espiritu
Santo maoy Tigbalaan (God Sanctifier).
Unsa
may bili sa atong pagsaulog sa pangilin sa Santisima Trinidad?
Ang
Santisima Trinidad magpahinumdum nga kita gibuhat sumala sa hulagway
sa Dios nga adunay tulo ka persona. Natural lamang sa usa ka
ginikanan nga malipay kon moliwat kaniya ang iyang mga anak. Sa
samang paagi ikalipay pag-ayo sa Dios kon kita moliwat sa Santisima
Trinidad. Sama sa Dios Amahan, kita unta kanunay nga molihok ug
magbuhat og mga maayong butang para sa kinabuhi ug kausbawan sa
katilingban. Sama sa Dios Anak, kita unta mag-una sa pagsinabtanay,
sa pagpasaylo sa mga kaaway, sa pagtabang sa mga pobre ug masakiton,
ug sa pagpatunhay sa hustisya ug kalinaw. Ug sama sa Dios Espiritu
Santo, kita unta magsaksi sa kamatuoran, maghatag og lamdag sa mga
masalaypon, ug magdasig sa mga maluyahon.
Dugang
pa niini, ang
Santisima Trinidad maoy usa ka nindot nga panig-ingnan sa maayong
pamuyo diha sa pamilya. Ang Dios Amahan, Dios Anak ug Dios Espiritu
Santo maoy hulagway sa pamilya nga gihiusa sa dakong gugma ug
pagtahud para sa matag usa. Sa samang paagi, kita, nga mga sakop sa
usa ka pamilya o katilingban, magrespeto unta sa dignidad sa kada
tawo ug maglantaw kanunay para sa kaayohan sa tanan. Kon ato kining
mahimo, maghari gayod ang kalinaw ug kalipay sa atong katilingban.
Apan, kon kita walay pagtahud sa usag-usa ug pagaharian sa kahakog ug
kalaog, aduna gayoy kagubot, panag-away ug pagdinumtanay.
